Sobiesław Maria Kornel Mościcki w latach 1931-1939 był nadleśniczym Nadleśnictwa Kartuzy, został zamordowany w 1940 r. w Charkowie. Prawnuk Sobiesława ? Kornel Dramiński odwiedził niedawno kartuskie nadleśnictwo, podzielił się archiwalnymi zdjęciami, dokumentami i listami i rodzinnymi opowieściami.

O Sobiesławie Mościckim, zasłużonym żołnierzu i przedwojennym nadleśniczym Nadleśnictwa Kartuzy "już pisaliśmy na naszych łamach":http://expresskaszubski.pl/lasy-zapraszaja/2014/09/tragiczne-losy-kartuskich-lesnikow-podczas-ii-wojny-swiatowej-i-po-jej-zakonczeniu. Urodził się w 1900 r. w Rogaticy w Bośni, był absolwentem gimnazjum w Rzeszowie i Szkoły Podchorążych w Camp du Ruchard (1918).

W kwietniu 1919 roku rozkazem dowództwa Wojsk Polskich w Paryżu awansował na rangę porucznika. Był żołnierzem Błękitnej Armii Hallera. W ramach 64 Pułku Piechoty wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Do rezerwy został zwolniony 19 listopada 1920 roku.

Skończył studia leśne na Uniwersytecie Poznańskim, w 1931 roku został nadleśniczym w Nadleśnictwie Kartuzy - funkcję tę pełnił aż do wybuchu II wojny światowej. W międzyczasie ożenił się z Marią Nikodemowiczówną. Miał troje dzieci: Ewę, Annę i Andrzeja.

Będąc czynnym rezerwistą w 1936 otrzymał awans na kapitana Wojska Polskiego. Latem 1939 roku kapitan Sobiesław Mościcki został zmobilizowany do Wojska Polskiego. Wziął udział w kampanii wrześniowej, a po agresji Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku, a w kwietniu lub w maju 1940 roku został bestialsko zamordowany strzałem w tył głowy w piwnicy NKWD w Charkowie.

Dwa lata temu kartuscy leśnicy, chcąc upamiętnić przedwojennego nadleśniczego, posadzili Katyński Dąb Pamięci Sobiesława Mościckiego. Rośnie przed siedzibą nadleśnictwa, na Burchardztwie.

h3. Historia zapisana na zdjęciach

Niedawno kartuskie nadleśnictwo odwiedził prawnuk Sobiesława i wnuk jego córki Anny ? Kornel Dramiński. Podzielił się fotografiami, dokumentami, listami z rodzinnego archiwum.

- Te zdjęcia to nasz rodzinny skarb, jedna z najcenniejszych rzeczy, jakie mamy. To na tych fotografiach zapisany jest kawałek historii naszej rodziny ? podkreśla Kornel. - Także moje imię jest nieprzypadkowe ? śmieje się. - Tak miał na imię mój prapradziadek, a także było to jedno z imion mojego pradziadka.

Babcia Kornela, córka Sobiesława Mościckiego, urodziła się w Kartuzach i często wspominała swoje dzieciństwo.

- Kartuzy znam nie tylko jako miasto leżące blisko Gdańska, ale zwłaszcza z opowieści babci i prababci. Gdy zdarzało nam się razem przejeżdżać przez to miasto, babcia wspominała różne historie. Pamiętam, jak opowiadała, że podczas lekcji wychowania fizycznego w tutejszej szkole wpadła do jeziora i omal nie utonęła! - mówi Kornel.

O Kartuzach i swoim mężu, Sobiesławie, opowiadała często także Maria ? prababcia Kornela.

- Na jednym ze zdjęć widnieje pradziadek z motorem. Był on wielkim miłośnikiem motoryzacji. Babcia opowiadała, że posiadał on jeden z pierwszych samochodów w tamtych czasach w Kartuzach. Niestety, gdy przyszła wojna, wojsko wszystko zarekwirowało ? opowiada prawnuk Sobiesława.

Jak podkreśla, jako dziecko słyszał często takie historie. To takie zdarzenia, błahe, z pozoru ?niegroźne?, przekazywane były przez babcię i prababcię. O tych tragiczniejszych mówiło się rzadko lub wcale. Z obawy i lęku przed konsekwencjami.

h3. Maria nie uwierzyła w śmierć męża

- O zbrodni katyńskiej w domu się... milczało. Takie były czasy. Dopiero w ostatnich latach od zakończenia wojny i upadku komunizmu, ludzie zaczęli o tym opowiadać ? mówi.

Pokazuje kilka dokumentów. Jednym z nich jest list Sobiesława, napisany w Starobielsku 30 listopada 1939 r. Ostatnia wiadomość od pradziadka do rodziny. Sobiesław pisze:

bq. Kochani Mamo, Marylo i Dzieci. Donoszę, że żyję i jestem zupełnie zdrów (?). Dobrze mi służy ubranie z zamkiem błyskawicznym, w którym wyjechałem z Kartuz dn. 1 IX pociągiem ewakuacyjnym. Całuję was wszystkich mocno (...).

Pozostałe to m.in. odpowiedzi urzędników na wielokrotne próby dowiedzenia się Marii, co stało się z jej mężem. Jednym z nich jest pismo ? dopiero z 1969 r., w którym Sobiesława Mościckiego uznaje się za zmarłego, kolejne, że zginął z rąk hilterowców. Dziś wiadomo, że Sobiesław został zamordowany przez NKWD najprawdopodobniej w kwietniu lub maju 1940 r.

- Prababcia nie wierzyła, że jej mąż nie żyje Do końca swoich dni ufała, że kiedyś wróci ? opowiada Kornel.

h3. Liczy się pamięć

Dziś, wśród wielu nazwisk umieszczonych na tablicach na cmentarzu w Charkowie-Piatichatkach, miejscu spoczynku zamordowanych jeńców polskich z obozu w Starobielsku, widnieje i nazwisko Sobiesława Mościckiego.

- Szczątki pradziadka nie spoczywają na cmentarzu, w imiennym grobie. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Jednak ten pomnik na cmentarzu nie jest aż tak ważny. Poprzez trudną historię mojej rodziny, zostałem nauczony, że liczy się pamięć, liczą się wspomnienia. Grób to rzecz symboliczna, materialna. Prawdziwą wartością dla mnie są te opowieści, poznanie historii, a przede wszystkim te fotografie ? opowiada Kornel. - To nasz mały rodzinny skarbczyk.