Zamknij

Drewno to magiczny surowiec. Wykorzystuje się je na 30 tys. sposobów!

11:56, 10.08.2018 materiał nadesłany przez Nadleśnictwo Kartuzy Aktualizacja: 10:44, 13.08.2018
Skomentuj Na przestrzeni wieków żaden surowiec nie zyskiwał na znaczeniu tak wiele jak drewno. fot. Nadleśnictwo Kartuzy. Na przestrzeni wieków żaden surowiec nie zyskiwał na znaczeniu tak wiele jak drewno. fot. Nadleśnictwo Kartuzy.

Drewno towarzyszy człowiekowi od niepamiętnych czasów. Szacuje się, że współcześnie ma ono ok. 30 tys. zastosowań: drewno i materiały drewnopochodne są wykorzystywane m.in. w budownictwie, energetyce, do produkcji maszyn rolniczych i przemysłowych, podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań, narzędzi, instrumentów muzycznych czy zabawek.

Na przestrzeni wieków żaden inny surowiec nie zyskiwał tak wiele na znaczeniu jak drewno. Towarzyszy ono człowiekowi od zawsze: puszcze dostarczały opału, surowca do wyrobu pierwszych przedmiotów użytkowych, narzędzi, broni. Z drewna praprzodkowie budowali osady i umocnienia, było też ono jednym z pierwszych materiałów, z których powstawały dzieła prymitywnej, a potem coraz doskonalszej sztuki i obiekty kultu.

Najbardziej naturalny surowiec

Pochodzenie, sposób pozyskania i właściwości fizyczne drewna sprawiają, że jest najbardziej naturalnym i przyjaznym materiałem, który wykorzystujemy na tak wielką skalę. Jest niezbędnym elementem modnego dziś życia w stylu eko, w harmonii z naturą i w zdrowiu. W obliczu zmian klimatycznych ważne jest też to, że nie tylko żywe drzewa wiążą znaczne ilości dwutlenku węgla. Wielkim magazynem CO2 są również produkty z drewna.

Jeśli rozsądnie korzysta się z zasobów naszych lasów, drewna - surowca odnawialnego - nigdy nie zabraknie. Na zdjęciu zrywka drewna w Nadleśnictwie Kartuzy. fot. Nadleśnictwo Kartuzy

Całe drzewo, będące po ścięciu źródłem drewna, dostarcza nam pożytków. Najcenniejsze jest oczywiście samo drewno, ale nie marnują się również karpina (szyja korzeniowa i korzenie), kora, gałęzie, listowie. Pozostawione na miejscu rozdrobnione pozostałości pozrębowe, zasilają glebę leśną.

Drewno jest surowcem trwałym, długo opierającym się procesom starzenia, stosunkowo łatwym do obrabiania. To historycznie najstarszy, obok kamienia i gliny, materiał konstrukcyjny, znakomicie nadający się do budowy monumentalnych obiektów: domów, mostów, jednostek pływających. Przy jego udziale (w przenośni i dosłownie) budowano początki struktur organizacji plemiennych i państwowych, a potem świetność rodów, miast i krajów. Cała historia cywilizacji ma związek z zastosowaniami drewna. Dla przykładu: do dziś przetrwały elementy grodziska w Biskupinie, zbudowanego przed 2700 laty, na Jeziorze Lednickim i położonej na nim wyspie Ostrowie Lednickim, odkryto rekonstrukcje drewnianych mostów, osadzonych na palach wbitych w dno jeziora. Sama włoska Wenecja położona na 118 bagnistych wyspach Adriatyku, została posadowiona na milionach dębowych, modrzewiowych i wiązowych pali wbitych w dno morza.

Rekonstrukcje drewnianych chat w Biskupinie. fot. arch./M.Dz.

30 tysięcy zastosowań!

Z drewna budowane były świątynie w wielu krajach i kulturach. Odegrało ono ogromną rolę w rozwoju środków transportu. Z drewna nasi przodkowie budowali pierwsze łodzie, ciosane z pni, potem statki i okręty. Do budowy żaglowców przez wieki używano drewna dębowego, sosnowego, jodłowego, cedrowego, modrzewiowego czy mahoniowego. Także współczesne szkutnictwo sięga po wiele gatunków drewna: w najprostszych konstrukcjach wciąż odgrywa ono decydującą rolę.

Drewno stosowane było też w lotnictwie: pierwsze konstrukcje wykonane były z tego surowca, a te naprawdę dojrzałe, miały drewniane kadłuby (przeważnie jesionowe), wzmacniane stalowymi podciągami linowymi i lekkie drewniane skrzydła o ażurowej konstrukcji, kryte płótnem. Z drewna powstawały też pierwsze wodociągi. Z drewna wykonano także pierwsze koło. Drewniane początkowo były łożyska, z drewna powstawały osie wozów i same wozy.

Rok 1925 - Nadleśniczy Gustaw Spława-Neyman wraz z rodziną przed bramą Nadleśnictwa Kartuzy - siedzą w drewnianym powozie. fot. archiwum Nadleśnictwa Kartuzy

Dziś drewno ma także zastosowanie w motoryzacji. W starych samochodach z drewna wykonywane były deski rozdzielcze. Dziś podkreśla się, że elementy obicia i maty izolacyjne z materiałów naturalnych, lepiej tłumią hałas wewnątrz pojazdów. Mogą wyściełać podłogi, bagażniki aut, da je się wykorzystać na obicie drzwi, desek rozdzielczych, na wnętrza foteli, półki za tylnymi siedzeniami. Obecnie przemysł motoryzacyjny sięga po materiały hybrydowe – w luksusowych samochodach nie brak elementów z włókna drzewnego.

Instrumenty, meble, domy...

W budownictwie drewno wykorzystywane jest od stuleci – od pokryć dachów (drewniane gonty) po domy stawiane z bali, konstrukcje szkieletowe. W naszym kraju wciąż pokutuje przekonanie, że solidne ciężkie obiekty murowane mają więcej zalet niż domy z drewna. Jednak współczesne nowoczesne budownictwo dysponuje wieloma atutami, by wpisać się w szeroko propagowaną w rozwiniętych krajach świata koncepcję domu pasywnego – takiego, który w trakcie użytkowania charakteryzował się jak najmniejszym zużyciem energii.

Zastosowanie drewna jako ekologicznego materiału konstrukcyjnego niesie ze sobą korzyści dla środowiska naturalnego. fot. pixabay

Z drewna powstają podłogi, drzwi, ramy okienne, a także... wraca moda na drewniany bruk, znany od starożytności. Obecnie wraca się do takich nawierzchni w ogrodach, parkach, altanach, na tarasach. Drewno to uniwersalny surowiec energetyczny – tak było od zarania dziejów. Drewnem coraz częściej pali się w domach – używa się je w kominkach i wszelkiego rodzaju piecach.

Drewno to cenny surowiec w rękach artystów i rzemieślników. Powstawały z niego i nadal rodzą się dzieła sztuki. Niedościgłe są pod względem barwy dźwięku instrumenty smyczkowe, dzieła włoskich lutników. Z drewna powstają m.in. gitary, flety, fortepiany, bałałajki, mandoliny, oboje, skrzypce, wiolonczele, kontrabasy, korpusy bębnów, pałeczki perkusyjne itp.

Od najdawniejszych czasów drewno służyło za surowiec do różnego rodzaju rzemiosł (stolarstwa, ciesielstwa, kołodziejstwa itp.). Z drewna powstawały i powstają: beczki i beczułki, cebry, kufry, skrzynie, naczynia, sztućce, balie, chodaki, zabawki dla dzieci, koryta dla zwierząt, taczki itp. Z drewna strugano narty, budowano sanie, powozy i karety czy choćby skomplikowane maszyny, takie jak krosna. Wprawdzie wraz z rozwojem techniki, z wielu branż zostało wypchnięte przez nowe surowce i tworzywa, w niektórych obroniło swoją rolę. Taką branżą jest meblarstwo – choć i tutaj surowiec naturalny został w dużej mierze zastąpiony przez drewnopodobne półprodukty głęboko przetworzone, z płytą wiórową na czele.

Drewniane narty. fot. pixabay

Trwałość lasów najważniejsza

Obecnie drewno spełnia coraz to nowsze funkcje. Niekiedy nie spodziewamy się nawet, w jakich przedmiotach może tkwić! Wciąż zmienia się także rola lasu. Żywiołowy rozwój techniki i technologii spowodował, że las przestał być dla człowieka naturalnym i okazjonalnym źródłem zaopatrzenia, a stał się sposobem systematycznego użytkowania ziemi. Dziś las odgrywa wciąż ważną rolę – jego znaczenie wykracza daleko poza rozumianą czystą ekonomię, związaną tylko z produkcją. Las to jeden z zasadniczych gwarantów bezpieczeństwa ekologicznego i naszej dalszej egzystencji. By mógł spełniać to zadanie, człowiek musi kierować się zasadami zrównoważonego rozwoju, wycinając drzewa, a przy tym naprawiać błędy popełnione przez poprzedników.

Wyłączony drzewostan bukowy w Nadleśnictwie Kartuzy. fot. archiwum Nadleśnictwa Kartuzy

O skali użytkowania surowca w nowoczesnej gospodarce leśnej nie decydują względy komercyjne, lecz w pierwszej kolejności zasada trwałości lasów, zwiększania ich zasobów oraz potrzeba wzbogacania różnorodności biologicznej. Dziś pozyskanie drewna jest efektem działań hodowlanych i ochronnych. Wielkość pozyskania drewna w poszczególnych nadleśnictwach jest ściśle określana w dziesięcioletnich planach urządzania lasu, każdorazowo zatwierdzanych przez ministra środowiska. Relacja pozyskania do bieżącego przyrostu (średnio to 55–60 proc. drewna, które przyrasta w lesie; cała reszta zwiększa zapas na pniu) utrzymuje się w Polsce na średnim poziomie europejskim. Dlatego nasze zasoby drewna rosną z roku na rok i są już dwukrotnie większe niż pół wieku temu. Wynoszą 2,5 mld m sześc., w tym w Lasach Państwowych – blisko 1,95 mld m sześc., co czyni je piątymi co do wielkości w Europie.

Głównym dostawcą surowca na polski rynek są Lasy Państwowe, które pokrywają ponad 90 proc. zapotrzebowania krajowego przemysłu i mieszkańców. Im bardziej rozwinięta i nowoczesna gospodarka, tym więcej drewna potrzebuje. W ciągu ostatnich dwóch dekad zużycie drewna w naszym kraju wzrosło aż dwuipółkrotnie. W 1990 r. Polak przeciętnie zużywał rocznie równowartość 0,4 m sześc. drewna okrągłego, a obecnie – ponad 1 m sześc. Można się spodziewać, że ten wskaźnik jeszcze bardziej wzrośnie – do wartości podobnych jak w innych krajach europejskich (Niemiec zużywa rocznie średnio 1,7 m sześc. drewna, Czech – prawie 1,5 m sześc., Włoch– 1,1 m sześc.).

W Nadleśnictwie Kartuzy co roku odbywa się akcja sadzenia lasu. fot. archiwum

Lasy Państwowe pozyskują drewno, ale w tym samym czasie odnawiają drzewostany i zalesiają dotychczasowe nieużytki. Co roku leśnicy sadzą aż 500 mln nowych drzew, czyli średnio… 57 tys. na godzinę.

(materiał nadesłany przez Nadleśnictwo Kartuzy)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(10)

Zawsze wolę drzewoZawsze wolę drzewo

9 5

w lesie, ogrodzie czy parku- niż wtedy, gdy przerobiono je na palety. Tak samo jak sarenkę w lesie - a nie jej odciętą głowę zawieszoną na ścianie. Wolę również żywego człowieka - a nie zrobiony z jego skóry abażur i przerobionego na mydło ( jak w obozach koncentracyjnych). 02:11, 11.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

reo

SomsiadSomsiad

11 6

Ale, żeby wycinać, aż tyle? To przesada! 08:08, 11.08.2018

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

NiggaNigga

1 1

Ja się z Tobą zgadzam, po ciula tyle wycinać? 19:53, 19.11.2022


30 i 1-en tys. sposo30 i 1-en tys. sposo

4 2

Ten 1-en, to rabunkowa sprzedaż za granicę, Kolumny przeładowanych ,
Tir-ów ciągnie z drewnem do portów.
Po co ??? To jest dopiero wyprzedaż naszego majątku narodowego . 13:08, 11.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

@Zawsze wolę...@Zawsze wolę...

7 3

A w domu masz krzesla i stoły z metalu, twoje dzieci nie mają zeszytów z papieru, a drzwi i ramy okienne również masz stalowe? Pewnie masz wykładzinę na podłodze, a nie panele lub drewno, ubrania trzymasz na metalowych wieszakach zamiast w szafach, a w kuchni nie masz szafek tylko... plastikowe lub metalowe półki? Twoje łóżko nie ma absolutnie drewnianych elementów - pewnie śpisz tylko na materacu, a w wyposażeniu kuchni nie masz też absolutnie zadnych drewnianych elementów? 10:19, 12.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

@Zawsze wolę drewno@Zawsze wolę drewno

7 3

Twoje porównania wykorzystania drewna do.. ludzkiej skóry są absolutnie nie na miejscu. Przeczytaj artykuł jeszcze raz i przemyśl to. Jeśli nadal nie czujesz, że myślisz choć trochę źle, to
może wyrzucisz to PASKUDNE i OKROPNE, ZAGRABIONE drewno, które masz w domu? 10:23, 12.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Twój nickTwój nick

6 5

Ale żeby potrzebować aż tyle? To przesada! To my - społeczeństwo potrzebujemy tyle drewna! Przerzuć się na inne składniki - plastik czy metal i namów do tego rodzinę. Może ocalisz kilka drzew... 10:25, 12.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

SomsiadSomsiad

6 6

Ty powyżej wiem gdzie pracujesz. I możesz mnie wiesz, pocałować... Widać zatrudnili troli, żeby ich wybielały w internecie. Prawda jest taka, że gospodarka jest prowadzona rabunkowo. 17:22, 12.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Zawsze wolę drzewo/2Zawsze wolę drzewo/2

4 2

Podałam 3 przykłady bardzo ZŁEGO traktowania flory, fauny i człowieka. Tylko traktowanie DOBRE trzeba popierać.
Nie mylmy mądrego korzystania z przyrody z jej wandalizowaniem. Wytniemy, wyrżniemy i wytrujemy wszystko - łącznie ze sobą. Dajmy sobie jak najdłużej pożyć na naszej planecie, bo jest pewne, że za kilka następnych pokoleń ziemia będzie nadal obracać się po swojej orbicie, ale już BEZ NAS - bo czynimy ją planetą NIE DO ŻYCIA. 18:35, 13.08.2018

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

debildebil

3 1

jestem deblem? 21:36, 06.04.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

0%