Będą spore ułatwienia dla niepełnosprawnych. Samorządowcy podpisali porozumienie

Samorządowcy zrzeszeni w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk-Gdynia-Sopot, także ci z pow. kartuskiego, podpisali tzw. Standard Minimum dla Osób z Niepełnosprawnościami i Otoczenia. W jego ramach wprowadzone mają być zakrojone na szeroką skalę rozwiązania systemowe dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów.

Standard Minimum na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami to zbiór działań, które zostaną wdrożone w 59 samorządach OMGGS. Są to dokładne wytyczne dla włodarzy, jak wprowadzać w metropolitalnych miastach, gminach i powiatach działania na rzecz poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami i ich otoczenia. Pod deklaracją partnerstwa na rzecz wdrażania tych rozwiązań w każdej gminie i powiecie podpisali się też samorządowcy z powiatu kartuskiego: starosta Bogdan Łapa, Michał Melibruda - wójt gm. Chmielno, Mieczysław Gołuński - burmistrz Kartuz, Andrzej Wyrzykowski - wójt gm. Przodkowo, Tadeusz Kobiela - wójt gm. Sierakowice, Marian Kowalewski - wójt gm. Somonino, Bernard Grucza - wójt gm. Sulęczyno oraz Tomasz Brzoskowski - wójt gm. Stężyca.

Chcą zmienić rzeczywistość osób z niepełnosprawnościami

Standard obejmuje 30 konkretnych zadań dla samorządów, stawiając w pierwszej kolejności na świadomość i edukację. 

- Proponowane rozwiązania są praktyczne, uniwersalne, oparte na doświadczeniu naszych mieszkańców mających na co dzień do czynienia z tym problemem, tak niedocenianym przez władze państwowe, oparte na wykorzystaniu lokalnych zasobów i funkcjonujących już dobrych praktykach. Są odpowiedzią na realne, zdiagnozowane potrzeby środowiska, na rzecz którego powstały. Nie było do tej pory takiego ujednoliconego i uniwersalnego standardu obejmującego swym zasięgiem tak rozległy obszar i tyle samorządów. Każdy samorząd prowadził własna, odrębną i z reguły nieskoordynowaną z innymi politykę. Dzięki naszemu Standardowi to się zmieni. Mam nadzieję, że Standard posłuży też innym samorządom w całej Polsce w zmienianiu rzeczywistości osób z niepełnosprawnościami i ich otoczenia. To nasz obowiązek a jego rozwiązanie zależy tylko od nas! - mówi Jacek Karnowski, prezydent Sopotu oraz prezes Rady OMGGS. 

Standard powstał przy współpracy ponad 80 ekspertów, m.in. przedstawicieli samorządów, osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, reprezentantów służby zdrowia, placówek edukacyjnych i terapeutycznych oraz  poradni psychologiczno-pedagogicznych. Standard zakłada szereg konkretnych szkoleń dla pracowników wszystkich stowarzyszonych samorządów m.in. z dostępności, z obsługi urzędowej osoby z niepełnosprawnością.

Doświadczają wykluczenia społecznego

- Zobowiązujemy się także do stworzenia metropolitalnego poradnika savoir-vivre w kontaktach z osobą z niepełnosprawnością czy zawarcia porozumień międzygminnych i międzypowiatowych dotyczących transportu osób z niepełnosprawnościami do placówek. Przewidujemy nawet obligatoryjny wymóg tworzenie samorządów szkolnych w szkołach specjalnych - mówi Katarzyna Gruszecka-Spychała, wiceprezydent Gdyni oraz współprzewodnicząca Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych OMGGS. 

Według danych GUS, w woj. pomorskim w co czwartej rodzinie żyje osoba z niepełnosprawnością. Oznacza to, że co czwarta rodzina doświadcza różnej formy wykluczenia społecznego. Często jest to podwójne wykluczenie – zarówno samej osoby z niepełnosprawnością, jak i jej opiekunów, rodzeństwa; wykluczenia z życia zawodowego, społecznego, towarzyskiego, finansowego i zdrowotnego.

Jakie działania będą wprowadzane?

Wśród głównych działań zapisanych w Standardzie znalazły się m.in.:

Zwiększenie świadomości społecznej

• podręcznik zasad dla pracowników obsługi klienta w samorządach;
• kampania społeczna nt. roli i potrzeb osób niepełnosprawnych. 
• ankieta badająca poziom satysfakcji oceniająca skuteczność działań;

Edukacja

• odpowiedzialne zamówienia publiczne - obligatoryjne stosowanie w zamówieniach publicznych klauzul społecznych;
• edukacja antydyskryminacyjna - programy dla przedszkoli i szkół nt. równego traktowania;
• monitoring absolwentów - każdego roku gminy będą zbierać informacje o liczbie absolwentów z niepełnosprawnością, zapewni to możliwość dalszej aktywności i kształcenia;
• Metropolitalna Akademia Samorządowa - każda gmina otrzyma i wdroży program obligatoryjnych szkoleń urzędników z dostępności; 

Opieka medyczna i rehabilitacja

• dostępna metropolia - wspólna regionalna baza danych dot. usług dla osób z niepełnosprawnością, baza gabinetów lekarskich ze specjalistycznym wyposażeniem i procedurami (np. jak znaleźć dentystę dla osób z porażeniem mózgowym);
• zespół ds. zdrowia - program szkoleń dla lekarzy i służb medycznych, we wszystkich gminach dostępny tłumacz języka migowego on-line; 

Niezależne życie

• bezpłatne punkty pomocy prawnej; 
• mieszkalnictwo - inwentaryzacja zasobów w gminach i powiatach pod kątem wykorzystywania ich przez osoby z niepełnosprawnościami;
• dostęp do wiedzy - samorządy sięgają po środki na asystenturę i opiekę wytchnieniową;

Dostępność i mobilność

• transport - dla osób z niepełnosprawnością do placówek opiekuńczych i edukacyjnych;
• uniwersalne projektowanie - regularny monitoring inwestycji w metropolii pod kątem dostępności;
• dostęp do wiedzy - informacje dla niepełnosprawnych na stronach samorządowych;

Czas wolny

• dostępne imprezy miejskie - wydarzenia rekreacyjne, sportowe i kulturalne dostosowane do aktywnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnością;
• budżet obywatelski - dodatkowe punkty dla projektów związanych z dostępnością;
• katalog dostępnego wypoczynku - informator z ofertą turystyczną (mapy i trasy) spełniającą kryteria dostępności;
• wspólne zakupy - opracowanie standardu dla nowo budowanych placów zabaw dostępnych również dla dzieci ze szczególnymi potrzebami;

Praca

• udostępnianie lokali miejskich - preferencyjne warunki dla organizacji i podmiotów zajmujących się aktywizacją społeczno-zawodową osób z niepełnosprawnością;
• więcej projektów z dofinansowaniem UE - wdrożenie rozwiązań, które zwiększają aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością;
• doradztwo zawodowe - wdrożenie w samorządach narzędzi badających predyspozycje zawodowe osób z niepełnosprawnością; 
• kompetencje cyfrowe - samorządy sfinansują programy edukacyjne, które zapobiegać będą wykluczeniu cyfrowemu;
• praca - przeszkolenie pracowników powiatowych urzędów pracy w zakresie innowacyjnych form zatrudnienia - współdzielenie stanowiska, współdzielenie etatu, praca zdalna.