Zamknij

Te ruiny na wzniesieniu to ważny element historii Kartuz

15:01, 12.03.2021 W.D. Aktualizacja: 15:41, 12.03.2021

Pozostałości dawnej budowli na wzniesieniu nieopodal kartuskiego stadionu. fot.W.D.

Na szczycie wzgórza, nieopodal kartuskiego stadionu znajdują się pozostałości budowli, która miała kiedyś ogromne znaczenie dla Kartuz. Zanim wzgórze porosło lasem rozciągał się stąd ładny widok na okolicę. 

Góra "Haffkego" - tak, jak napisał nam pan Juliusz niegdyś nazywano to miejsce. Dziś teren należy do gminy Kartuzy. Na szczycie wzniesienia znajdują pozostałości sporej budowli.

Okazuje się, że w tym miejscu znajdował się pierwszy w mieście zbiornik na wodę pitną, będący częścią kartuskiego systemu wodociągowego. Informację o tym znaleźć można na stronie internetowej Kartuskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji.

W zakładce "historia" widnieje opis i ciekawe zdjęcia tego miejsca.

Widok na wzniesienie (po prawej stronie) z charakterystyczną wieżą. fot.źródło: kpwik.kartuzy.pl/346,historia

Kartuski system wodociągowy zaczął powstawać w 1903 r, a pierwszą stację uzdatniania wody wraz ze zbiornikiem o pojemności 250 m sześciennych wybudowano właśnie w tej części miasta. Stąd zasilano w wodę pierwsze, wtedy żeliwne rurociągi.

Zbiornik wody służył miastu aż do początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Na nim znajdowała się charakterystyczna wieża.

Pełniła ona dwie funkcje: była to wieża triangulacyjna, służąca do wykonywania pomiarów geodezyjnych, a po drugie - stanowiła platformę widokową. Z archiwalnych zdjęć wynika, że zanim wzgórze porosło lasem, rozciągał się stąd widok na okolicę dzisiejszej ul. 3 Maja i ul. Mściwoja II. 

A to już widok z góry. fot.źródło:kpwik.kartuzy.pl/346,historia

Pan Juliusz tak pisze o tym miejscu:

(...) nazwę Haffka pamiętam z dziecinnych lat. Stosowana była przez moich kolegów szkolnych z tej północno-wschodniej dzielnicy miasta. Ale też pamiętam z lat 1942-45, tj. z lat wojny, będąc uczniem niemieckiej Knabenschule (szkoła chłopięca), bo nazwę góry Haffkenberg stosowali koledzy z tamtego rejonu. Jest więc ta nazwa może związana z osobą o nazwisku Haffke, przypuszczalnie właściciela tamtejszych gruntów. Ale to tylko przypuszczenie.

Więcej pamiętam z lat po wojnie, dalej chodziłem do tej samej szkoły, też tylko dla chłopców (do 1949), naturalnie szkoły polskiej. Na terenie siedziby "Wodociągów" przy ul. Przy Wodociągach (obecnie Mściwoja II) Niemcy zgromadzili wielką ilość kostki granitowej, którą nowe władze już po wojnie miały wywieźć do Warszawy.

Burmistrzem Kartuz był p. Lewiński, dostojny i elegancki starszy pan, dzięki któremu nie doszło do wywiezienia budulca do stolicy. Tak sądzę. Natomiast w latach 1946-49 wybrukowano główne ulice miasta tą kostką. Wszystkie prawie kartuskie ulice były wybrukowane wówczas "kocimi łbami", za wyjątkiem Rynku, gdzie kostkę położyli Niemcy.

Pamiętam dobrze prace brukarzy i ich dzieło. To byli fachowcy. Wyremontowane ulice to: 3 Maja, Kościuszki ,Gdańska, Parkowa, później Jeziorna i inne. Ponieważ budulca też brakowało, więc brzegi ulic wypełniano pasem kocich łbów o szer. ok.1m, ale kamieni już ciosanych.

Dzisiaj, z perspektywy wielu lat zastanawiam się, jak można było zbudować w tak krótkim czasie tak wiele. A nad codzienną pracą brygad brukarzy czuwał majster p. Piask, żaden tam inżynier, tylko doświadczony pracownik chyba wodociągów. Na temat kartuskiej sieci  wodociągowej po wojnie nie było lepszego znawcy od p. Piaska. Ale znał się na wszystkim. Rodzina Piasków może być dumna z dzieła swego protoplasty. Ale nie dla takich ludzi są tablice pamiątkowe. Dzisiaj modne są inne wzorce. Importowane. W moich wspomnieniach mogą być błędy faktograficzne. Ale niewielu pozostało, aby wnieść poprawki (...)

(W.D.)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(18)

Chyba aluzjaChyba aluzja

10 4

Do obrad Radnych Gminy Kartuzy? 16:12, 12.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

reo

RodzinneRodzinne

7 1

Hymm a to ciekawe że w znanej firmie Szelbruk też jest majster p. Piask i również majstruje w brygadzie właśnie odpowiedzialnej za tworzenie nowych wodociągów. Czy to przypadek czy poprostu rodzinne? ? 16:57, 12.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

PiękniePięknie

24 0

W większych miastach takie obiekty się remontuje i udostępniania do zwiedzania i edukacji. 18:45, 12.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

yoyo

15 2

Panorama Kartuz była widoczna jeszcze w latach 90-tych. Zimą to była bardzo popularna górka na zjazdy na sankach. W środku bywałem nie raz.. lata temu. Niestety pełni gruzu, łajna i strzykawek... Pomijając punkt widokowy, żadna atrakcja.


Lepszym pomysłem było by przywrócenie wieży widokowej na wzgórzu wolności. 21:35, 12.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

HistorianHistorian

3 9

Chłopaku to nie rurociągi zasila sie w wodę, tylko rurociągami zasile sie wodą odbikrców. No dla ciebie może być ze krany... ? Sadze ze dziennikarstwo zobowiazuje do myslenia. 22:15, 12.03.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

FZHUTFZHUT

6 2

A ja sądzę, że każdy wpis zobowiązuje do choćby odrobiny wysiłku w temacie stylu,interpunkcji i ortografii . Kłania się szkoła podstawowa. Pozdrawiam?. 23:54, 12.03.2021


TatkTatk

20 2

Ta góra nazywa się „haftenberg” 23:25, 12.03.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

KomarowaKomarowa

10 1

Tak, też ją znam jako haftenberg. Mieszkałem na ulicy Komarowa i zjeżdżałem z niej na sankach. 07:35, 13.03.2021


no cóż no cóż

11 4

Ale nasz włodarz , wydzierżawił teren na park linowy i bintbal .
Teraz będą tam latali i strzelali kolorowymi kulkami . Czy dzierżawca o tym wiedział ?
Szanowni Państwo Radni ! czy tak ma wyglądać rewitalizacja NASZYCH Kartuz ?
10:46, 13.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Żołnierz Żołnierz

12 1

W latach 70-tych i 80-tych chodziliśmy regularnie na Hafftenberg. Nawet schodziliśmy na dół po drabince. Były wtedy opowieści, że to był niemiecki bunkier z okresu wojny 12:06, 13.03.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

SamboraSambora

8 0

tak było ja tam bawiłem w wojsko 13:58, 13.03.2021


Haftka? Oczywiście.Haftka? Oczywiście.

8 0

Zastrzegłem się w moich wspomnieniach, że mogę się mylić w wielu sprawach. Tak jest zapewne z nazwą wzgórza. Bardzo dobrze, że nazwa nie uległa zupełnemu zapomnieniu. Z takich drobnostek składa się historia. Zachęcam do odtwarzania zapomnianych wydarzeń. 13:58, 13.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Grzybno Grzybno

2 1

a zna ktoś historię młyna w grzybnie ? 19:37, 13.03.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

Grzybno - młyn.Grzybno - młyn.

6 0

Pamiętam budynek tego młyna na Strudze Klasztornej z lat okupacji. Ale młyn już nie funkcjonował. Był on usytuowany przy wjeździe do Grzybna od strony Kartuz jako pierwsza zabudowa po lewej stronie. Na Strudze była zbudowana śluza regulująca stan wody. Wówczas strumyk był naturalnie odkryty. Jego zabudowa została dokonana stosunkowo niedawno, ale jeszcze w ub. wieku. Sądzę, że jest wielu, którzy zachowali ten obiekt w lepszej niż ja pamięci. Z tych okupacyjnych lat pamiętam, że strumyk był )regulowany(1942?), brzegi wzmacniane na terenie w kierunku Jeziora Klasztornego, do zatoczki z której strumyk wypływa.(Zatoczka to tzw. Stille Eck'-zaciszny kąt). Do prac byli zmuszeni dorośli mieszkańcy Grzybna w ramach tzw. szarwarku. Grzybno po zajęciu przez Niemców zostało pierwotnie nazwane Gribno, a później, może w 1943 roku nazwę zniemczono na Grüben. Wracając do młyna; taki -już zmechanizowany znajdował sie w Kartuzach przy ul. Kościerskiej. Być może, młyn grzybieński nie wytrzymał konkurencji z młynem kartuskim i w efekcie upadł. Taka hipoteza jest realna. 22:01, 13.03.2021


RobcioRobcio

3 1

Tez pamietam opowiesci ze to niemiecki bunkier . Wiele razy zapuszczalismy sie tam ale ciemno tam bylo ale to koncowka lat 80 07:14, 14.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Maestro Maestro

2 0

Wiadomo że rodzinę piasków znają wszyscy. Bardzo pozytywni i ludzie. Najlepsi z najlepszych powiedziałbym ? 23:49, 14.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

ALAL

4 1

Cenną kostkę granitową nasi dziadowie wbudowali w nasze ulice, a współczesne władze tę kostkę wyprowadziły? 14:07, 23.03.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

do gamoniido gamonii

4 1

Niech zrobią tam wieże widokowo i miejsce to pintballa. To jedyne dobre miejsce na wieże widokową, na wzgórzu nie robić wieży bo zepsułaby krajoobraz!! yo to osioł!!! 13:14, 10.04.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

0%