"Jutro będzie padać. Witro będzie regnen" to film poruszający trudną historię mieszkańców Kaszub w czasie II wojny światowej. To opowieść o wyborach, przed którymi stanęli osiemdziesiąt lat temu nasi dziadkowie, pradziadkowie - ich bliscy i sąsiedzi. "Ten film jest bardzo potrzebny", "Czekaliśmy na niego tyle lat" - mówili twórcom po premierze wzruszeni widzowie.

"Witro będzie regnen" to kolejny film zrealizowany przez Fundację Aby Chciało się Chcieć - tym razem fabularny, o skomplikowanych relacjach mieszkańców kaszubskich ziem - Kaszubów, Polaków, Niemców podczas II wojny światowej. Jego premiera odbyła się w niedzielę w Centrum Kultury Spichlerz w Żukowie.

Kaszubi w obliczu wojny, osiemdziesiąt lat temu, musieli zdecydować - podpisać czy nie podpisać volklisty? Pójść do Wehrmachtu? Walczyć razem z "gryfowcami"? Co zrobić z dawnym kolegą, który teraz działa w strukturach Selbstschutzu? Wielu z nich stanęło przed wyborami, które mogły zaważyć na życiu ich i ich rodzin. Te szalenie trudne decyzje i ich konsekwencje postanowili wziąć na tapetę twórcy filmu. 

Historia naszych przodków

"Witro będzie regnen" jest opowieścią o dwóch braciach z kaszubskiej rodziny, miłości do sąsiadki - Niemki i losach tej trójki w czasie II wojny. Starszy brat podpisał volkslistę i poszedł walczyć do Wehrmachtu, by uchronić rodzinę przed obozem. Młodszy - walczył w Gryfie Pomorskim. Film dotyka również tragicznej historii mieszkanek kaszubskich ziem w czasie "wyzwolenia" przez Armię Czerwoną. 

Podobne opowieści od lat przewijają się w wielu kaszubskich domach. To tak naprawdę mogła być historia naszych przodków - dziadków, pradziadków, ich bliskich, sąsiadów, znajomych.

- Ten film jest dla was, dla osób, które mają trochę dość zakłamywania historii i tej trochę warszawskiej, centralistycznej optyki, jak to na Kaszubach jest, co to znaczy 'dziadek z Wehrmachtu'. Bardzo nam zależało na tym, by film poruszył bardzo ważne kwestie i trudne wybory. Historia, którą znamy z kart podręczników jest piękna tak, jak piękne są postawy Kaszubów, by zachować swoją tożsamość i jest okropna, tak jak okropne są rzeczy, które okupanci spod tej czy innej flagi poczynili ludziom - mówi Sebastian Karaśkiewicz, scenarzysta i reżyser filmu. 

Godnym podziwu jest fakt, że w filmie występowali w większej mierze aktorzy-amatorzy - mieszkańcy okolic Kościerzyny, Kartuz, Sulęczyna, Chmielna czy Stężycy. Doskonale wcielili się w swoje role. W rolach głównych wystąpili: Dominik Szyca, Maksymilian Pluto-Prądzyński i Aisha Jordan.

Twórcy zwrócili też uwagę na wiele aspektów - filmowi Kaszubi świetnie posługiwali się także językiem kaszubskim, a Niemcy- niemieckim. Bardzo dobrze dobrano również kostiumy, scenografię i charakteryzację. 

[FOTORELACJA]27817[/FOTORELACJA]

Sebastian Karaśkiewicz wyraził wielkie podziękowanie ekipie technicznej - w tym przypadku bardzo skromnej. 

- Przy statystycznej produkcji filmowej pracuje 30 osób, którzy są profesjonalistami. Nasza ekipa liczyła cztery osoby - mówił. - Dziękuję człowiekowi, który był perpetuum mobile tego projektu, który wykonał tytaniczną pracę - Piotrowi Zatoniowi. 

Piotr Zatoń odpowiedzialny był również za zdjęcia do filmu oraz, wspólnie z Rafałem Stósem - za montaż. 

"Nie dało się dobrze wybrać"

Po premierze oklaskom i wyrazom wdzięczności nie było końca. Wiele osób ze łzami w oczach dziękowało za stworzenie, jak podkreślali, tak potrzebnego i pierwszego filmu, poruszającego te trudne kwestie. 

- Scenariusz jest kompilacją dziejów waszych babć i dziadków - podkreślał Sebastian Karaśkiewicz. 

Tworząc go korzystał ze zbiorów IPN-u, wielu publikacji o wojnie na Kaszubach, a także historiach i wspomnieniach mieszkańców, m.in. uwiecznionych wcześniej w filmie dokumentalnym "Historie z tej ziemi". "Witro będzie regnen" jest kontynuacją tego projektu. 

[ZT]37169[/ZT]

Co ciekawe - w filmie zawarto też treść autentycznych listów pisanych przez żołnierzy do ukochanych kobiet i członków rodziny.

- Zależało nam na tym, aby opowiedzieć historię może nie bardzo precyzyjnie, ale skupiając się na jednej rodzinie i emocjach człowieka, któremu przyszło żyć w tych ciężkich czasach i dokonywać wyborów. Ja głęboko podziwiam Kaszubów, że przez tak długi czas znosili tę centralistyczną narrację: co jest dobre, a co niedobre. Czy jak ktoś poszedł do Wehrmachtu był bohaterem, bo chciał ochronić swoją rodzinę czy zdrajcą? To co mnie najbardziej zabolało, gdy poznawałem coraz bardziej historię waszych przodków, to to, że prezentując najbardziej propolską postawę, zbierali największe cięgi, gdy przyszedł czas rozliczenia po 1945 roku. Byli ostatecznie aresztowani za to, że działali w Gryfie Pomorskim. Tu tragedia goni tragedię. Jednym słowem - nie ma dobrych wyborów, nie dało się dobrze wybrać - mówił reżyser i scenarzysta filmu.

Sebastian Karaśkiewicz podkreślił, że film ma być przyczynkiem do dyskusji o historii naszych przodków. 

- Bardzo zależałoby mi na tym, aby nasza opowieść była pretekstem, by przynajmniej część z was zastanowiła się nad swoją historią rodzinną. I zadała sobie pytania, na które po prostu nie ma odpowiedzi - powiedział. 

Więcej o filmie na stronie Jutro będzie padać.