Pomorska Rada Oświatowa o "lex Czarnek": nie przyniesie dzieciom nic dobrego

Tzw. "lex Czarnek", to kolejna próba centralizacji, za którą stoi chęć ograniczenia kompetencji samorządów i pozbawienia polskich szkół samodzielności - podkreśla marszałek Mieczysław Struk, przewodniczący Pomorskiej Rady Oświatowej. 

Na początku stycznia do Sejmu wraca projekt nowelizacji przepisów prawa oświatowego nazywany "lex Czarnek" od nazwiska ministra edukacji. Według środowisk oświatowych nowe przepisy posłużą do łatwiejszego pozbywania się "niewygodnych dyrektorów". Przepisy mają też poszerzyć kompetencje kuratorów oświaty podczas konkursów na stanowisko dyrektora szkoły. 

Nauczyciele podkreślają też, że w myśl proponowanych przepisów to kuratorzy będą decydować w jaki sposób szkoła się rozwija. Głos w sprawie zabrała właśnie Pomorska Rada Oświatowa, którą tworzą przedstawiciele władz samorządu województwa, samorządów powiatowych, przedstawiciele organizacji oświatowych i dyrektorzy szkół.

W ocenie Pomorskiej Rady Oświatowej przygotowany przez ministra edukacji i nauki projekt ustawy zmieniającej przepisy Prawa oświatowego, który w dniu 4 stycznia 2022 r. ma być przedmiotem obrad dwóch połączonych komisji sejmowych, zawiera postanowienia sprzeczne z Konstytucją.

(...)projektowane zmiany, wzmacniając znacząco rolę organu sprawującego nadzór pedagogiczny, tj. kuratora oświaty, będącego hierarchicznie usytuowanym organem rządowej administracji zespolonej w województwie, w istotny sposób ograniczają kompetencje i samodzielność samorządów w realizacji zadań własnych w obszarze edukacji publicznej (...) - czytamy w stanowisko PRO.

- Tzw. lex Czarnek, to kolejna próba centralizacji, za którą stoi chęć ograniczenia kompetencji samorządów i pozbawienia polskich szkół samodzielności, a środowisk uczniów, nauczycieli oraz rodziców autonomii w podejmowaniu decyzji dotyczących tak wrażliwej kwestii jak wychowanie przyszłych pokoleń. Podobnie jak w przypadku systemu ochrony zdrowia i wielu innych obszarów życia społeczno-gospodarczego, tzw. reformy nie przynoszą poprawy sytuacji, a są katalizatorem negatywnych zjawisk. Wprowadzenie proponowanych przez MEiN zmian nie przyniesie polskim dzieciom i młodzieży nic dobrego i będzie kolejnym krokiem dewastującym system oświaty - podkreśla marszałek woj. pomorskiego Mieczysław Struk, przewodniczący PRO.

Rada stanowczo podkreśla, że samorząd terytorialny, jakim jest gmina, powiat czy województwo samorządowe, zgodnie z art. 16 ust. 2 Konstytucji RP wykonuje przepisane ustawą zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Gwarantem samodzielności samorządu jest konstytucyjna norma ograniczająca nadzór nad działalnością samorządu wyłącznie do kryterium legalności. Przepisy ustawy zasadniczej stanowią także, że samodzielność samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.

Pomorska Rada Oświatowa podnosi, że zawarte w rządowym projekcie regulacje podporządkują decyzje samorządu w kluczowych kwestiach zarządzania edukacją publiczną nadzorowi kuratora oświaty, naruszając tym samym art. 171 Konstytucji RP.

Pomorska Rada Oświatowa nie akceptuje przede wszystkim wyposażenia kuratora oświaty w uprawnienia do decydowania o tym, z jakimi organizacjami podejmują współpracę szkoły w realizacji zadań edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych. Jak pokazuje tocząca się od kilku miesięcy dyskusja, otworzy to możliwość ideologicznej ingerencji w proces wychowania dzieci i młodzieży.