Prezydent zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców

Prezydent miał czas na podjęcie decyzji w sprawie przygotowanej przez rząd Donalda Tuska ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, która zakładała obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, do 15 maja.

Szefowa jego kancelarii Małgorzata Paprocka wyjaśniła we wtorek, że prezydent podjął decyzję o wecie po przeprowadzeniu konsultacji ustawy z Radą Dialogu Społecznego, która odbyła się w poniedziałek.

- Wsłuchując się wczoraj w głosy strony społecznej w ramach Rady Dialogu Społecznego, biorąc pod uwagę wszystkie te argumenty, które wskazała, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej pan Andrzej Duda, zdecydował (...) skierować ustawę z wnioskiem o jej ponowne rozpatrzenie przez Sejm, czyli mówiąc wprost, pan prezydent zdecydował o zawetowaniu tej ustawy - poinformowała Paprocka.

Uzasadniając decyzję prezydenta, wskazała m.in., że ustawa budzi bardzo poważne wątpliwości w zakresie sprawiedliwości społecznej, jest sprzeczna z zasadami konstytucyjnymi i promuje przechodzenie z umów o pracę na samozatrudnienie.

- Rażąca dysproporcja pomiędzy pracownikami a przedsiębiorcami wzrasta wraz z wysokością dochodu, aby na poziomie ośmiu tysięcy zł wynagrodzenia za pracę i dochodu przedsiębiorcy dojść do sytuacji, w której pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę płaciłby składkę zdrowotną w wysokości dwukrotnie wyższej od przedsiębiorców - stwierdziła.

Szefowa kancelarii prezydenta odniosła się do sytuacji finansowej ochrony zdrowia.

- Wielomiliardowy deficyt, niezatwierdzony plan finansowy NFZ-u na bieżący rok, niezapłacone nadwykonania za ostatni kwartał ubiegłego roku, eksperci wskazujący na potencjalny brak płynności w drugim półroczu bieżącego roku - brak możliwości finansowania na bieżąco świadczeń opieki zdrowotnej - powiedziała.

Dodała, że w obecnej sytuacji demograficznej, kiedy polskie społeczeństwo się starzeje, nakłady na świadczenia zdrowotne powinny być zwiększane.

- Ta ustawa jest krokiem w drugą stronę - stwierdziła. 

Paprocka podkreśliła też, że podczas konsultacji wszyscy zwracali uwagę, że ustawa została uchwalona bez jakichkolwiek konsultacji społecznych.

- To w demokratycznym państwie prawnym absolutnie kwestia niedopuszczalna. Nie można wprowadzać tak istotnych zmian, skutkujących tak poważnymi skutkami finansowymi, dla każdego obywatela, dla każdego z nas, bez skonsultowania ze stroną społeczną - podkreśliła.

Stwierdziła, że prezydent "zastępował rząd" organizując konsultacje ustawy. Zapewniła, że jest on otwarty na dyskusję na temat korekty sposobu opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. "Takie zmiany - jakiekolwiek zmiany - wprowadzone w tak newralgicznej dla nas wszystkich dziedzinie muszą się odbywać zgodnie z wymogami konstytucji" - dodała.

Do zawetowania ustawy przekonywali głowę państwa m.in. Magdalena Biejat z Nowej Lewicy i Adrian Zandberg z Razem. Podobny apel wystosowało do prezydenta m.in. Porozumienie Rezydentów OZZL. Wszyscy argumentowali, że obniżenie składki pogorszy sytuację pacjentów i pogłębi kryzys ochrony zdrowia.

- Obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców pogłębi uzależnienie NFZ od budżetu państwa, a ochrona zdrowia będzie jeszcze bardziej rywalizować z innymi obszarami państwa o ograniczone środki budżetowe - ocenił w rozmowie z PAP Wojciech Wiśniewski, ekspert ds. zdrowia z Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Premier Donald Tusk, komentując we wtorek decyzję prezydenta w mediach społecznościowych, nawiązał do zbliżającego się końca kadencji Andrzeja Dudy.

- PiS podwyższył składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zaproponowałem jej obniżenie. Prezydent Duda obniżenie zawetował. Szkodzą, bo wciąż mogą. Zostało 91 dni, 9 godzin i 2 minuty - napisał premier.

Pod koniec kwietnia szef rządu zapowiedział, że jeśli prezydent Andrzej Duda zawetuje obniżenie składki zdrowotną dla przedsiębiorców, to podejmie kroki, by wrócić do tego tematu po wyborach prezydenckich.

Obniżkę składki zdrowotnej dla przedsiębiorców Sejm uchwalił 4 kwietnia głosami KO, Polski 2050-TD i PSL-TD. Politycy koalicji rządzącej argumentowali, że chcą w ten sposób odciążyć prowadzących działalność gospodarczą, których składka została podwyższona przez rząd Mateusza Morawieckiego w ramach Polskiego Ładu. Rozwiązanie poparła także ministra zdrowia Izabela Leszczyna (Koalicja Obywatelska), mimo że wcześniej mówiła dziennikarzom, że żaden minister zdrowia nie może zaakceptować obniżenia składki zdrowotnej. Po głosowaniu powiedziała PAP, że gdyby opowiedziała się przeciw ustawie, to szef rządu wiedziałby, że "nie jest częścią tej drużyny".

Przeciwko obniżeniu składki byli posłowie PiS, Lewicy i koła Razem. Konfederacja wstrzymała się od głosu.

Zawetowana ustawa przewidywała obniżenie od 2026 r. składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zmiana dotyczyłaby 2,5 mln prowadzących działalność gospodarczą i kosztowałaby budżet państwa 4,6 mld zł (o tyle miałyby się zmniejszyć wpływy ze składki zdrowotnej). Zakładała wprowadzenie dwuelementowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców - do pewnego poziomu byłaby ona ryczałtowa, a od nadwyżki dochodów - procentowa. 

(akar/ kkr/ ak/ agz/ mhr/)