Tymczasowe aresztowanie to jeden z najczęściej stosowanych środków zapobiegawczych, a jednocześnie najbardziej dotkliwych. Powszechnie uznaje się go jako środek ostateczny, stosowany wyłącznie wtedy, gdy środki zapobiegawcze łagodniejszego rodzaju, typu dozór policji, czy zakaz opuszczania kraju, są niewystarczające dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Teoria nie zawsze spotyka się jednak z praktyką, a wiele sądów sięga po instytucję tymczasowego aresztowania, pomijając wcześniej wymienione środki.
Według prawa, tymczasowe aresztowanie obejmuje pozbawienie wolności podejrzanego/oskarżonego poprzez umieszczenie go w areszcie śledczym. By móc zastosować ten dotkliwy dla osoby aresztowanej środek, musi pojawić się duże prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa oraz chociaż jedna z przesłanek opisanych w prawie. O jakich przesłankach mowa? Już dziś dowiedz się, na czym polega tymczasowe aresztowanie, a także czy da się odwołać do decyzji o aresztowaniu. Życie ludzkie bywa przewrotne – niewielu z nas na co dzień myśli, co zrobiłoby w sytuacji tymczasowego aresztowania. Niewiedza nierzadko okazuje się największą przeszkodą w dochodzeniu swoich praw oraz roszczeń. Postanowiliśmy przedstawić najważniejsze informacje dotyczące tego specyficznego środka zapobiegawczego.
Jak wspominaliśmy, podstawowym warunkiem do zastosowania tymczasowego aresztowania jest istnienie uzasadnionej obawy, że podejrzany popełnił przestępstwo. Ponadto, musi zaistnieć uzasadniona obawa ucieczki bądź ukrycia się oskarżonego lub gdy istnieją podejrzenia że oskarżony będzie utrudniał postępowanie (np. namawiając do składania fałszywych zeznań), również można podjąć decyzję o zastosowaniu aresztu tymczasowego. Wśród przesłanek prawnych można znaleźć również przesłankę obawy, iż oskarżony, któremu zarzucono popełnienie zbrodni, dopuści się kolejnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu czy powszechnemu bezpieczeństwu. Bywa też, że sama groźba surowej kary, która sama w sobie może być przesłanką do obawy ucieczki, będzie wystarczająca do zastosowania tymczasowego aresztowania - górna granica wynosi 8 lat pozbawienia wolności.
Zdarzają się jednak sytuacje, w których organy mają obowiązek odstąpić od tymczasowego aresztowania. W momencie, gdy spowodowałoby ono poważne niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia podejrzanego lub pociągałoby za sobą ciężkie skutki dla niego lub jego najbliższej rodziny, nie można zastosować omawianego środka. Tymczasowego aresztowania nie stosuje się również w przypadku, gdy dane przestępstwo o które jest posądzany podejrzany zagrożone jest karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku, bądź gdy istnieją podejrzenia, że okres tymczasowego aresztowania znacząco przekroczy przewidywany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia.
Warto podkreślić, iż areszt tymczasowy może być stosowany jedynie wtedy, gdy inne środki zapobiegawcze byłyby niewystarczające.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że decyzja na temat zastosowania tymczasowego aresztowania wcale nie jest ostateczna. Oskarżony wciąż ma prawo do obrony, a także bycia reprezentowanym przez obrońcę. W obowiązującym prawie istnieje możliwość złożenia zażalenia na postanowienie dotyczące tymczasowego aresztowania. Należy pamiętać o złożeniu go w terminie 7 dni od ogłoszenia bądź doręczenia postanowienia (jeżeli oskarżony nie był obecny przy ogłoszeniu). Więcej informacji dotyczących tymczasowego aresztowania oraz informacji o swoich prawach, jako osoba podejrzana lub oskarżona, można przeczytać na stronie jaką prowadzi kancelaria adwokacka z Jeleniej Góry, której przedstawicielka posiada doświadczenie w prowadzeniu spraw karnych, dzieląc się za swoją wiedzą na blogu.
Tymczasowe aresztowanie jest środkiem stosowanym w wyjątkowych okolicznościach i zawsze musi być proporcjonalny do zarzucanego czynu oraz sytuacji podejrzanego. Prawo przewiduje zarówno przesłanki jego stosowania, jak i liczne ograniczenia oraz wyjątki, aby chronić prawa człowieka przed nadmierną ingerencją państwa. Dlatego, też dobrze jest znać swoje prawa i możliwości, zwłaszcza w obliczu szybko zmieniających się przepisów prawnych.
