Zmiany w dofinansowaniu pomp ciepła dotyczą przede wszystkim programu „Czyste Powietrze”. To jeden z największych polskich programów dotacji na poprawę efektywności energetycznej. Beneficjentami „Czystego Powietrza” mogą być osoby fizyczne, właściciele istniejących budynków jednorodzinnych, którzy zdecydują się wymienić nieekologiczne źródło ciepła (tzw. „kopciucha”) na pompę ciepła. Wsparcie do 100% kosztów kwalifikowanych (maks. 50 900 zł na pompę ciepła) udzielane jest w formie dotacji (również w formie prefinansowania) lub pożyczki z dopłatą i można je otrzymać na zakup i montaż tych urządzeń.
Aktualizacje w programie „Czyste Powietrze” ogłoszono w styczniu br. Nowe przepisy weszły w życie 1 kwietnia 2024 r., a zatem już obowiązują. Inicjatorem zmian jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), który podjął decyzję we współpracy z przedstawicielami branży ciepłowniczej. Jakie modyfikacje znalazły się na liście. W programie obowiązuje nabór stały do 2027 roku, jednak od 1 kwietnia w życie weszły nowe przepisy, dotyczące m.in. przeprowadzenia niezależnych badań dla pomp ciepła, konieczności wpisania urządzeń na listę ZUM oraz wymogów technicznych dla konkretnych typów pomp.
Podstawową zmianą wprowadzoną przez NFOŚiGW jest to, że teraz kosztem kwalifikowanym w ramach programu „Czyste Powietrze” mogą być objęte wyłącznie urządzenia spełniające dwa rygorystyczne kryteria.
Pierwszym z nich jest pozytywne przejście badań przeprowadzonych w niezależnych akredytowanych laboratoriach na terenie UE lub EFTA. Ekspertyza powinna potwierdzić parametry techniczne urządzenia wskazane na etykiecie energetycznej i na karcie produktu przez producenta. Ma to na celu zapobieganie oszustwom i wypuszczaniu na rynek urządzeń niespełniających określonych warunków.
Drugie kryterium stanowi, że kosztem kwalifikowanym w ramach „Czystego Powietrza” mogą być objęte pompy ciepła wpisane na Listę Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Ma to zminimalizować ryzyko zakupu produktu, który nie poprawi efektywności energetycznej budynku. Lista ma być systematycznie uzupełniana i organizowana we współpracy z renomowanymi producentami urządzeń. Jedną z takich firm jest globalny lider w branży systemów ogrzewania, Viessmann, oferujący pompy ciepła najwyższej klasy, przejrzyste warunki gwarancji oraz fachową, kompleksową obsługę w zakresie projektu, zakupu i montażu tych urządzeń.
Pozostając dalej w temacie zgłaszania pomp ciepła na listę ZUM, warto zaznaczyć, że producenci mogą to robić, przedstawiając specyfikację dla konkretnego typoszeregu. To duże ułatwienie, ponieważ nie muszą przedstawiać dokumentacji np. dla 5 różnych wersji urządzenia, ale mogą przedłożyć parametry przynajmniej jednego. Jeśli zestawienie dotyczy więcej niż 5 urządzeń, wówczas muszą przedstawić dane co najmniej 1 pompy na każde 5 wersji. Za urządzenia należące do konkretnego podtypu w danym typoszeregu uznaje się produkty, które mają taki sam czynnik chłodniczy, konstrukcję obiegu chłodniczego, sterownik i zasadę sterowania wydajnością, a także typ i liczbę sprężarek, rodzaj skraplacza, parownika i procesu odszraniania.
W ramach aktualizacji programu "Czyste Powietrze" wprowadzono nowe wymogi techniczne dla konkretnych pomp ciepła i kotłów. Muszą być spełnione, aby urządzenia mogły kwalifikować się do dofinansowania. Te zmiany mają na celu promowanie wykorzystania bardziej efektywnych energetycznie rozwiązań .
Aby potwierdzić spełnienie tych kryteriów, wszystkie omawiane urządzenia muszą przejść badania w akredytowanych laboratoriach w Unii Europejskiej lub w krajach EFTA zgodnie z normami EN 14511, EN 14825, EN 12102. Wyniki tych badań muszą być zgodne z wymaganymi normami, co umożliwia wpis urządzenia na listę ZUM, co jest warunkiem niezbędnym do kwalifikacji do dofinansowania.
