Krajobraz Wzgórz Ramlejskich pod ochroną. Powstał specjalny obszar w gm. Somonino i Kartuzy

Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórz Ramlejskich obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się pagórkowaty krajobraz. Wytyczono go w gminach Kartuzy i Somonino. Jego celem jest zachowanie charakterystycznych cech krajobrazu rolniczego Pojezierza Kaszubskiego i jego ochrona przed presją urbanizacyjną. 

W lipcu w życie weszły uchwały Sejmiku Województwa Pomorskiego w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim: Obszaru Chronionego Krajobrazu Wzgórz Ramlejskich oraz Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni.

Wiejski krajobraz stał się podmiejskim

Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórz Ramlejskich funkcjonował kiedyś pod nazwą Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Jednak został on uznany za jeden z najbardziej przekształconych obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim. Wszystko przez postępującą presję urbanizacyjną. 

- Ze względu na jego położenie w bezpośrednim zasięgu oddziaływania funkcjonalnego Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot, obszar ten w ciągu ostatnich trzydziestu lat podlegał silnej presji urbanizacyjnej. Z uwagi na bliskie sąsiedztwo Trójmiasta, dobre położenie komunikacyjne, w tym sąsiedztwo Portu Lotniczego Gdańsk oraz występowanie jezior i lasów, obszar ten jest atrakcyjny zarówno dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej jak i lokalizacji różnego rodzaju inwestycji gospodarczych. W związku z tym, pod wpływem intensywnego rozwoju funkcji osadniczych i produkcyjno-usługowych pierwotny, rolniczy charakter tego Obszaru został w znacznej części zatracony, a tradycyjny krajobraz wiejski został zamieniony w krajobraz podmiejski - informuje Pomorskie Biuro Planowania Regionalnego. 

Przybyło tu mnóstwo obszarów zabudowanych – przede wszystkim kosztem terenów rolnych – o prawie 300 ha. Spowodowało to wzrost powierzchni zabudowy o ponad 60%, w stosunku do lat 80. i tym samym bezpowrotną utratę powierzchni o cechach naturalnych.

Najsilniejsze przekształcenia w Kartuskim Obszarze Chronionego Krajobrazu zaszły szczególnie na obszarach gmin Kartuzy i Żukowo, w obrębie głównych miejscowości oraz obszarów położonych wzdłuż dróg wojewódzkich nr 211 i 224.

- Nastąpiła znacząca i intensywna ingerencja budowlano-inwestycyjna, silnie przekształcająca i degradująca naturalne warunki przyrodniczo-krajobrazowe stanowiące podstawę do ustanawiania tej formy ochrony. Ograniczeniu lub wyeliminowaniu uległy walory nie tylko przyrodnicze i krajobrazowe, ale także kulturowe i rekreacyjne. Są to obszary o wysokim stopniu przekształcenia antropogenicznego, pełniące zróżnicowane funkcje – mieszkaniowo-usługowo-produkcyjne, całkowicie wykluczające przyrodniczą łączność przestrzenną - podkreśla PBPR.

Zarekomendowano więc wyłączenie z granic Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu tych terenów, które bezpowrotnie utraciły swoje pierwotne walory przyrodniczo-krajobrazowe.

W okolicach Goręczyna i Ramlej wciąż rolniczy krajobraz

Stosunkowo niewielkie zmiany zaszły natomiast w południowo-zachodniej części obszaru na terenie gminy Somonino, w okolicach wsi Ramleje i Goręczyno.

- Pagórkowata rzeźba terenu, znaczne powierzchnie użytków rolnych, niewielkie jeziora, rozproszone zabudowania gospodarskie i zadrzewienia śródpolne oraz brak skupisk zabudowy rekreacyjnej tworzą tu wciąż tradycyjny kaszubski krajobraz. Tereny te położone są w sąsiedztwie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego oraz zespołów przyrodniczo-krajobrazowych i tworzą swoisty bufor – otulinę dla terenów znajdujących się w granicach wymienionych form ochrony przyrody - podaje Pomorskie Biuro Planowania Regionalnego. 

Z uwagi na lokalizację tych terenów zaproponowano zmianę nazwy na Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórz Ramlejskich. Obejmuje on tereny chronione ze względu na wyróżniający się pagórkowaty krajobraz wysoczyzny morenowej, charakteryzujące się unikatowymi walorami przyrodniczymi i fizjonomicznymi, wartościowe ze względu na walory krajobrazowe i możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem.

Celem ochrony jest zachowanie charakterystycznych cech krajobrazu rolniczego Pojezierza Kaszubskiego.

Jakie nakazy i zakazy?

Na obszarze tym rekomenduje się konkretne działa w zakresie czynnej ochrony ekosystemów leśnych czy wodnych. Nie powinno się przeznaczać gruntów leśnych na cele nieleśne, trzeba przeciwdziałać nielegalnym wycinkom, kłusownictwu, niszczeniu ściółki. Drzewa o charakterze pomnikowym czy drzewa dziuplaste powinny być pozostawiane. Śródleśne cieki, mokradła, polany, torfowiska powinny być utrzymywane w stanie zbliżonym do naturalnego. 

Jeśli chodzi o nieleśne tereny - istniejące kępy i pasy zadrzewień, szpalery i aleje wzdłuż ciągów drogowych mają być chronione. Ponadto powinny zostać formowane nowe zadrzewienia środpolne i przydrożne. 

Zakazuje się zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry (z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką). Zadrzewienia śródpolne nie mogą być likwidowane, jeśli nie wynika to z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego 

Nie mogą być wykonywane prace ziemne trwale zniekształcające rzeźbę terenu. Zabrania się też likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych.

Niewielkie zmiany w Obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni

Jeśli chodzi o Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni, zmiany dotyczą przebiegu granicy tej formy ochrony.

Są to tereny leśne i łąkowe leżące w dolinie rzeki Raduni, które przyrodniczo, funkcjonalnie jak i hydrograficznie tożsame są z uwarunkowaniami doliny rzeki Raduni i fizjograficznie tworzą jedną całość. Ponadto, ciek wraz z doliną rzeczną tworzy korytarz ekologiczny „Dolin Raduni i Motławy” rangi regionalnej, objęty ustaleniami Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego.