Region. Duża liczba przypadków boreliozy. Warto zapobiegać i reagować

Zbliża się czas, w którym najwięcej pacjentów zgłasza się do lekarza z niepokojącymi objawami po ugryzieniu kleszcza. Zdecydowaną większość spośród tych chorób, bo blisko 99 procent, stanowiła borelioza.

Pomorski NFZ informuje, że do Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Gdańsku zgłoszono w ubiegłym roku blisko 2 tysiące przypadków boreliozy. W tym, roku to już ponad 200 przypadków. Na chorobę z Lyme w 2023 roku leczono w pomorskich placówkach ochrony zdrowia blisko 6,8 tysiąca pacjentów.

W tym roku liczba ta przekracza już 1,6 tysiąca. Ukąszenie przez kleszcza jest bezbolesne, wiąże się jednak z ryzykiem zakażenia chorobami odkleszczowymi. Jeszcze w 2013 roku liczba pacjentów zgłaszających się w Polsce do lekarzy rodzinnych z chorobą przenoszoną przez kleszcze nie przekraczała 42 tysięcy.

W ostatnich latach powiększyła się ona jednak dwukrotnie. W 2021 roku do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej zgłosiło się 85 tysięcy osób z rozpoznaniem choroby odkleszczowej, a rok później już o 10 tysięcy więcej. U 99 procent chorych rozpoznano boreliozę.

Nie każde ukąszenie jest groźne

Rzadszą, ale bardziej niebezpieczną chorobą przenoszoną przez kleszcze jest wirusowe odkleszczowe zapalenie mózgu. Daje się zauważyć wyraźną sezonowość zachorowań na choroby odkleszczowe. Najwięcej pacjentów do lekarza rodzinnego zgłasza się w miesiącach wakacyjnych, czyli od czerwca do września, kiedy spędzamy więcej czasu na świeżym powietrzu.

Nie każde ukąszenie kleszcza jest groźne, natomiast jeśli w okresie od tygodnia do sześciu tygodni w miejscu ugryzienia pojawi się rumień wędrujący, czyli powiększająca się zmiana o kształcie owalnym, to zdecydowanie powinniśmy zgłosić się do lekarza.

Rumieniowi towarzyszyć mogą objawy grypopodobne, jak gorączka, zmęczenie, bóle głowy, uczucie rozbicia. Rumień najwcześniej pojawia się po kilku dniach (zwykle około 7 dni), jednak nie występuje w każdym przypadku. Wcześniejsze zmiany to zwykle reakcja alergiczna na ukąszenie kleszcza lub zmiana zapalna.

Borelioza jest chorobą wyleczalną. Jej objawy są znane i opisane, a występowanie rumienia wędrującego upoważnia do rozpoznania choroby bez badań serologicznych. Na Pomorzu specjalistyczne leczenie boreliozy w oparciu o kontrakt z NFZ prowadzą Poradnia Chorób Zakaźnych przy Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, w Gdańsku Poradnia Chorób Zakaźnych dla Dorosłych w należąca do Szpitali Pomorskich oraz Poradnia Chorób Zakaźnych dla dzieci należąca do Podmiotu Leczniczego Copernicus, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Słupsku oraz Poradnia Chorób Zakaźnych w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej nr 1 w Rumi.

Zapobiegaj i sprawdzaj

Wybierając się na spacer, zwłaszcza do lasu, stosujmy preparaty odstraszające kleszcze. Pamiętajmy też o odpowiedniej odzieży (wysokie buty, długi rękaw i długie spodnie, nakrycie głowy). Po powrocie z wycieczki warto uważnie przyjrzeć się skórze. Sprawdźmy też odzież, tak by pozbyć się kleszczy, które mogły pozostać na ubraniu.

Jeżeli spostrzegliśmy kleszcza wkłutego w skórę, to należy go jak najszybciej usunąć. Im dłużej ma kontakt z krwią człowieka, tym większe jest ryzyko zakażenia. Usunięcie kleszcza jest zabiegiem higienicznym, nieinwazyjnym, wykonywanym samodzielnie. W aptekach dostępne są odpowiednie narzędzia do samodzielnego, bezpiecznego i skutecznego usuwania kleszczy. Po usunięciu kleszcza należy zastosować czynności higieniczne - umycie i zdezynfekowanie skóry.