Region. Jest apel o przywrócenie Grupie Energa samodzielności

Pomorska Rada Przedsiębiorczości oraz Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Gdańsku we wspólnym stanowisku wezwały premiera i Orlen do podjęcia działań przywracających Grupie Energa samodzielność i kompetencje operacyjne.

Wspólne posiedzenie Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Gdańsku i Pomorskiej Rady Przedsiębiorczości poświęcone było m.in. omówieniu aktualnej sytuacji i przyszłości Grupy Energa.

Podczas spotkania obie rady przyjęły wspólne stanowisko "w sprawie Grupy Energa i roli jaką powinna odgrywać w procesie energetycznej transformacji Pomorza i Polski". Dokument zostanie przesłany do szefa rządu Donalda Tuska. Jego treść przesłał mediom rzecznik Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego Michał Piotrowski.

Jak podkreślono w stanowisku, gospodarka Gdańska i Pomorza w ostatnich latach doznała osłabienia wskutek utraty podmiotowości dwóch kluczowych przedsiębiorstw - Grupy Energa i Grupy Lotos.

"Systematyczne uszczuplanie ich funkcji oraz kompetencji przez przenoszenie decyzji do centrali Orlenu sprowadziło nasz region do roli peryferyjnego wykonawcy strategii definiowanych poza regionem i mających negatywny wpływ dla rozwoju naszego regionu. Trauma po rozparcelowaniu Lotosu - podobnie jak niegdyś po likwidacji Banku Gdańskiego - wciąż jest żywa. Upadek lokalnych championów odebrał Pomorzu tlen - impuls rozwojowy dla biznesu, sektora R&D oraz środowisk akademickich. Symbolicznie wyznaczył początek prowincjonalizacji regionu i uzależnienia od odległych centrów decyzji" - napisali autorzy dokumentu.

Według przedstawicieli rad, spółki o skali Energi kształtują lokalny rynek pracy, edukację i innowacje. "Muszą zatem pozostać zakorzenione w regionie, któremu służą" - oceniono.

Organizacje zwróciły uwagę, że Pomorze ma duży potencjał w zakresie bezemisyjnej energetyki, m.in. dzięki rozwojowi morskiej energetyki wiatrowej, budowie pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej i intensywnemu wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Wskazały, że w perspektywie kilku lat w regionie powstanie około 40 nowych, bezemisyjnych projektów energetycznych.

"To bodziec, który może zbudować przewagę konkurencyjną regionu na dekady. To również katalizator rozwoju AI, Climate Tech, e-Fuel (RFNBO), zielonego amoniaku i wodoru oraz impuls do dekarbonizacji transportu, portów i ciepłownictwa" - podkreślono w stanowisku.

"Aby jednak w pełni wykorzystać ten potencjał, konieczna jest nowa architektura energetyki rozproszonej: elastyczne usługi systemowe, magazynowanie energii i zielone ciepło. Grupa Energa powinna być jej kręgosłupem" - czytamy w piśmie.

Rady zaapelowały do premiera Donalda Tuska i Zarządu Orlenu o podjęcie czterech konkretnych działań. Jednym z nich ma być zachowanie samodzielności Grupy Energa jako spółki notowanej na GPW.

Organizacje postulują także przekazanie Enerdze pełnej koordynacji Segmentu Energetycznego Koncernu Orlen, tak aby stała się operacyjnym centrum kompetencji w ramach grupy kapitałowej.

Rady domagają się też wypowiedzenia porozumienia o Zarządzaniu Orlen-Energa, zawartego przez poprzednie kierownictwo Orlenu.

Chcą też powołania interdyscyplinarnego zespołu ekspertów w celu przygotowania niezbędnych zmian organizacyjnych i zarządczych, które gwarantowałyby stabilny, długofalowy rozwój Grupy Energa z poszanowaniem uzasadnionych interesów Orlenu.

"Energa - silna, zakorzeniona w Gdańsku i kompetencyjnie wzmocniona - może stać się centralnym graczem polskiej transformacji energetycznej. Lekcja Lotosu pokazuje, że brak podmiotowości oznacza stagnację. Dziś stawką jest nie tylko status spółki, lecz przyszła konkurencyjność całego Pomorza i bezpieczeństwo energetyczne kraju" - wskazano.

Pod stanowiskiem podpisali się przewodniczący WRDS w Gdańsku Stanisław Taube oraz przewodniczący PRP i marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

(anm/ mmu/)