Dlaczego wycina się las? Nadleśnictwo Kartuzy wyjaśnia

W prasie w mediach społecznościowych i w indywidualnych rozmowach coraz częściej słychać o powszechnej wręcz dewastacyjnej wycince drzew. Na jakiej podstawie prawnej, przyrodniczej, a i wreszcie zdroworozsądkowej może dany las przerzedzić lub wręcz go wyciąć?

Oczywiście najłatwiej powiedzieć, że mamy takie prawo np. Ustawę o Lasach z 1991 roku z jej nowelizacjami, która również mówi o pozyskaniu drewna. Jest jeszcze wiele innych przepisów dotyczących polskich lasów w ramach, których prowadzimy gospodarkę leśną. I to jest sprawdzane podczas bardzo różnych i wielu kontroli przeprowadzanych przez Lasy Państwowe w ramach wewnętrznych procedur jak i organów i podmiotów zewnętrznych głównie państwowych, ale też certyfikujących. Mamy też do dyspozycji bardzo szczegółowy opis gospodarki leśnej. Jaki?

Opasłe tomiska

Leśnicy korzystają z wielu źródeł, spisanych faktów, z których można korzystać przez wiele lat. Między innymi do tego służą opasłe tomiska Planu Urządzenia Lasu oraz jego wersja elektroniczna. Tam właśnie opisany, jest cały aktualny stan lasu, czyli jakie gatunki drzew i krzewów rosną, na jakiej powierzchni, jaki mają wiek, jaką drzewa maja wysokość i grubość, jaka jest ich miąższość oraz setki innych danych. W takiej księdze opisane są też wskazówki, co dalej z każdym kawałkiem lasu w przyszłości zrobić.

Czy wyciąć, czy tylko przerzedzić, albo pozostawić w spokoju na najbliższe lata. Co ciekawe, o ile to co na papierze zapisano jest informacją zamkniętą to w wersji elektronicznej - wszelkie prace i zmiany są skrzętnie zapisywane i aktualizowane. Wiemy więc na podstawie zapisów jak dany las wyglądał kiedyś, jak on się zmienia i wygląda teraz oraz zapisujemy co aktualnie zrobiliśmy. W trakcie tworzenia tych dokumentów udział bierze wiele instytucji np. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Jeżeli ktoś chciałby na bieżąco i szybko dowiedzieć o danym kawałku lasu może skorzystać z darmowej aplikacji Banku Danych o Lasach.

Drzewa umierają

Las jest ekosystemem, który jak każdy organizm żywy podlega zmianom. Oczywiście jest wiele czynników, które wpływają na drzewa, bytujące tam organizmy oraz wzajemne ich powiazania. Jeden jest jednak powszechny i nieubłagany - to jest upływ czasu. To można łatwo zauważyć w lasach gospodarczych, jak np. te które są aktualnie użytkowane, oraz ochronnych – chociażby rezerwatowych. Rezerwat Zamkowa Góra to przykład wspaniałego lasu na skraju zamarcia, którego bez wątpienia warto chronić w sposób konserwatorski, ale wiekowych drzew zdrowych praktycznie tam już nie ma. Potężne drzewa zamierają i będą zamierać może jeszcze przez 50 lat, a może krócej. I to jest przyrodniczo bardzo dobre na prawie 9 ha.

Tam jest królestwo przyrody do którego człowiek nie m wstępu zarówno prawnie jak i zdrowo rozsądkowo. Nieliczne już stare drzewa przewracają się nie tylko podczas wiatru, ale i samoistnie – huby są oznaką kończącego się ich czasu. A pamiętajmy, że to nie jest park gdzie arboryści mogą się podjąć próby leczenia poszczególnych drzew. Rezerwat Zamkowa Góra to las oddany całkowicie przyrodzie. Takich rezerwatów mamy na naszym terenie 13 o powierzchni grubo powyżej 700 ha.

Zmiana pokoleniowa

Las za Gajem Świętopełka jest lasem gospodarczym, a więc lasem na który ma wpływ oczywiście czas, oczywiście przyroda, ale i działalność gospodarcza człowieka. W przypadku Lasów Państwowych to leśnicy pracują między innymi nad trwałością lasów, czyli ciągłości jego istnienia. Zapewnienie zmiany pokoleniowej ułatwiają właśnie cięcia. Młode pokolenie drzew potrzebuje światła do własnego rozwoju! Dodatkową pozytywną sprawą jest fakt, że mamy do czynienia z naturalnym odnowieniem lasu z gatunkami stąd, z tych drzew. I to różnowiekowym tworzącym ciekawą mozaikę kęp z miejscami pozornie nieodnowionymi.

Gdyby wejść do tego lasu i uklęknąć to w tych, wydawać się pustych miejscach, zobaczylibyśmy liczne młode roczne i dwu letni drzewka głównie buka, jaworu i klonu. Jest ich tam taki ogrom, że miejscami tworzą jakby trawnik tyle że z młodych drzewek. Tam już jest fantastyczny las, tam już młode pokolenie 1,5-2 metrowych buków dramatycznie wolało o odsłonięcie, a te mniejsze o możliwość przetrwania w ażurowej osłonie starszych drzew. Dlatego postanowiliśmy na podstawie Planu Urządzania Lasu dokonać przerzedzenia tego lasu co w następstwie w ciągu kilku kilkunastu lat będzie skutkowało bardzo dobrym rozwojem młodego pokolenia oraz wycięciem dużej części jeszcze pozostawionych starszych drzew.

Bezpodstawny hejt

Oczywiście zostaną fragmenty starodrzewu zgodnie z certyfikatem FSC (minimum 5 proc. powierzchni) do naturalnego rozpadu oraz przestoje (pojedyncze drzewa np. dziuplaste). Dodatkowo leśniczy skorzystał z bardzo dobrego zeszłorocznego roku nasiennego dla buka, które u nas zdarzają się raz na 7-9 lat. Leśniczy również zauważył, że chociaż wg Planu Urządzania Lasu mógłby wyciąć jednorazowo drzewa na jednej z powierzchni (ciecie uprzątające) to ze względu na potrzebę osłony przed pełnym słońcem najmłodszych siewek pozostawił część starych drzew. Po prostu w zależności od gatunku, jego wieku i innych czynników drzewa mają różne potrzeby wraz z upływającym czasem. Jest to wiedza złożona, ale w żadnym wypadku nie tajemna.

Kategorycznie dementujemy, że w sąsiedztwie Jeziora Klasztornego Nadleśnictwo Kartuzy wycina drzewa pod inwestycję budowlaną. Taki hejt jest bezpodstawny i nieprawdziwy. W tym miejscu nie tylko będzie las, który ma ciekawy skład gatunkowy dostosowany do żyznego siedliska, odporny na zmiany klimatyczne, z nasion drzew, które tam rosły od wielu lat. Można mieć pewność, że las pozostanie w tym miejscu na kolejne dziesięciolecia znakomicie się rozrastając i ciesząc oko nas wszystkich!

Przygotował: Jarosław Pawlikowski