Właściwości zdrowotne dyni: skarbnica witamin i minerałów

Dynie to nie tylko symbol jesieni i Halloween, ale przede wszystkim niezwykle wartościowe warzywo o wielu korzyściach zdrowotnych. Zawiera bogactwo witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, które mają korzystny wpływ na nasz organizm.

Wartości odżywcze

Dynię cechuje niska kaloryczność (ok. 26 kcal na 100 g), co czyni ją idealnym produktem dla osób na diecie. Bogata w wodę, błonnik oraz związki odżywcze, wspiera zdrowe trawienie i reguluje poziom cukru we krwi. Główne składniki odżywcze dyni to:

• Witamina A (beta-karoten) – wspiera zdrowie oczu i układ odpornościowy, działa jako silny przeciwutleniacz.
• Witamina C – poprawia odporność, wspiera produkcję kolagenu oraz działa przeciwzapalnie.
• Potas – reguluje ciśnienie krwi i wspomaga pracę serca.
• Witamina E – działa przeciwstarzeniowo, chroniąc komórki przed uszkodzeniami.

Korzyści zdrowotne

• poprawa zdrowia oczu dzięki wysokiemu poziomowi beta-karotenu, dynia pomaga chronić oczy przed szkodliwymi promieniami UV, a także wspiera widzenie w ciemności i zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej
• wsparcie układu odpornościowego - Witamina C oraz inne przeciwutleniacze zawarte w dyni wzmacniają odporność organizmu, pomagając w walce z infekcjami.
• zdrowie serca - zawartość potasu oraz błonnika sprawia, że dynia wpływa korzystnie na regulację ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu, co zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
• kontrola wagi - niska kaloryczność i duża zawartość błonnika sprawiają, że dynia syci. Uczucie pełności po spożyciu dyni może pomagać w redukcji przekąsek między posiłkami.
• Wsparcie dla skóry - dzięki witaminie A i E, dynia działa na skórę regenerująco, wspomagając gojenie się ran i chroniąc przed oznakami starzenia się skóry.
• Profilaktyka nowotworowa - dzięki silnym właściwościom przeciwutleniającym, beta-karoten i witamina C neutralizują wolne rodniki, co może zmniejszać ryzyko niektórych nowotworów, zwłaszcza skóry i płuc.

Dynia w diecie

Dynia jest warzywem bardzo uniwersalnym – można ją piec, gotować, dusić, a nawet używać w deserach. Jej pestki, bogate w cynk i tłuszcze nienasycone, są świetnym dodatkiem do sałatek i zdrową przekąską.

Podsumowanie

Dynię warto włączyć do codziennej diety nie tylko ze względu na jej wszechstronne zastosowanie kulinarne, ale także dzięki ogromnym korzyściom zdrowotnym. To prawdziwa jesienna super żywność, która wspiera zdrowie na wielu poziomach – od oczu, poprzez serce, aż po skórę.

Poniżej przykładowy przepis na marmoladę z dynią i pomarańczą, idealna na sezon jesienno-zimowy

Czas przygotowania: 20 minut

Czas gotowania dyni: 40 minut

Liczba porcji: 8 słoików po 240 ml

Składniki

• 1600 g dyni - np. mała dynia Hokkaido
• pełna szklanka cukru - 270 g
• 4 małe pomarańcze
• 1 cytryna

Dynię pokrój na mniejsze kawałki. Ostatecznie potrzebujesz około 1100 gramów dyni. Pokrojoną na kawałki dynię umieść w garnku. Do garnka wlej również sok wyciśnięty z pomarańczy i cytryny. Ostatecznie wyszło mi około 450 ml soku. Jeśli więc masz go mniej, to wyciśnij więcej soku lub dolej wodę. Potrzebujesz bowiem 400-500 ml soku z cytrusów. Ostatecznie możesz też użyć soku z kartonu. 

Garnek przykryj przykrywką i gotuj na małej mocy palnika przez około 25 minut. Po tym czasie kawałki dyni powinny być już wystarczająco miękkie, by można je było zmiksować. 

Całą zawartość garnka zmiksuj na gładko. Polecam użyć do tego blendera ręcznego typu żyrafa. Pulpę miksuję dość długo, by uzyskać bardzo gładką konsystencję dżemu. Do owocowego kremu dodaj pełną szklankę cukru. Możesz użyć zwykłego cukru lub też wsypać cukier trzcinowy. Zamieszaj dżem i gotuj ostatnie 15 minut już bez przykrywki.

Jeszcze wrzący dżem z dyni przelewaj do słoików i od razu mocno je zakręcaj. Nie wlewaj dżemu do pełna. Zostaw minimum 1 cm wolnej przestrzeni. Słoiki odwracaj do góry dnem i zostaw tak na godzinę.

Źródła:

Kowalczyk, M. (2020). Dyniowe przysmaki. Wydawnictwo Kulinarne.

Nowak, J. (2021). "Korzyści zdrowotne warzyw jesiennych". Zielona Apteka, nr 4, str. 35-38.

"Pumpkin Nutrition Facts". USDA Food Database (2022).

https://aniagotuje.pl/przepis/dzem-z-dyni