Nawet przydomowy ogródek możne korzystnie wpłynąć na bioróżnorodność

Im bogatsza bioróżnorodność, tym stabilniejsze i bezpieczniejsze środowisko, lepiej radzące sobie z różnymi zagrożeniami, kryzysami i zaburzeniami - powiedział PAP dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych Tomasz Hałatkiewicz.

22 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.

Tomasz Hałatkiewicz w rozmowie z PAP podkreślił niezwykłą wagę ochrony bioróżnorodności dla środowiska. Zaznaczył, że im bogatsza bioróżnorodność, tym stabilniejsze i bezpieczniejsze środowisko, lepiej radzące sobie z różnymi zagrożeniami, kryzysami i zaburzeniami pogodowymi, klimatycznymi i tymi spowodowanymi przez działalność człowieka. Porównał zróżnicowany las z monokulturą, która jest bardziej podatna na zagrożenia.

- W przypadku lasu wyłącznie sosnowego, każdy atak szkodnika, choćby brudnicy mniszki, będzie katastrofalny w skutkach dla tego drzewostanu. Natomiast jeśli na danym terenie będzie drzewostan mieszany, czyli gatunki liściaste, iglaste, domieszkowe podszytowe i inne, to taki las z każdym kryzysem i szkodnikami poradzi sobie sam. Nie potrzebuje wtedy żadnej ingerencji człowieka - powiedział Hałatkiewicz.

Naukowiec zaznaczył, że w regionie podejmowane są działania mające na celu zachowanie różnorodności biologicznej, często przez programy niezwiązane bezpośrednio z ochroną przyrody, ale mające na nią duży wpływ, jak programy dotyczące małej retencji czy rolno-środowiskowe w rolnictwie.

Jako przykład skutecznej ochrony czynnej podał projekt zrealizowany przez Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych, związany z renaturyzacją delty rzeki Nidy, czyli "powrotem do natury".

- Coś, co zostało przez człowieka trochę zaniedbane, trzeba było odtwarzać - dodał Hałatkiewicz.

Działania polegały na przywracaniu naturalnych siedlisk, co obejmowało odtwarzanie przepływu wody, odpowiednie zarządzanie roślinnością (koszenie, wypas) oraz reintrodukcję gatunków, takich jak traszka.

- Przeprowadzone po kilku latach badania pokazały, że to była skuteczna metoda czynnej ochrony. Tej traszki, której mieliśmy kilkanaście czy kilkadziesiąt egzemplarzy, a po kilku latach już się pojawiło ponad 1000 - podkreślił dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych.

Instytucja, którą kieruje Hałatkiewicz, rozpoczęła już realizację projektu związanego z ochroną różnorodności biologicznej w parkach krajobrazowych regionu. Jego całkowita wartość wyniesie 47 mln zł, z czego ponad 37 mln zł to unijne dofinansowanie, a reszta to środki samorządu województwa. Pieniądze te zostaną przeznaczone na budowę ośrodka rehabilitacji dla zwierząt, motylarni do ochrony owadów kluczowych dla ekosystemu, a także na stworzenie edukacyjnych ścieżek przyrodniczych i szkółki do hodowli rodzimych gatunków drzew.

Naukowiec zaznaczył, że do ochrony różnorodności biologicznej może się przyczynić każdy, nie tylko instytucje czy osoby zajmujące się ochroną przyrody.

- Wszyscy możemy się do tego dołożyć, nawet w swoim przydomowym ogródku, uczestnicząc w różnych akcjach typu sadzenie lasu, zadrzewień śródpolnych czy tworzeniem łąk kwietnych - podkreślił.

Dodał, że tworzenie łąk kwietnych to odpowiedź na obecnie olbrzymi problem na świecie, związany ze spadkiem "właśnie bioróżnorodności wśród owadów, szczególnie owadów zapylających".

- Drobne działania, ale prowadzone w wielu miejscach powodują, że tych owadów zapylających może być coraz więcej. To są czasami proste rzeczy, jak właśnie tworzenie łąk kwietnych. Są miasta, m.in. Kielce, w których powstaje ich coraz więcej. One naprawdę mają olbrzymie znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - zaznaczył Hałatkiewicz.

Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2000 roku, aby upamiętnić przyjęcie Konwencji o Różnorodności Biologicznej w 1992 roku. Tegoroczne hasło brzmi: "Harmonia z naturą i zrównoważony rozwój" i podkreśla nierozerwalny związek między ochroną różnorodności biologicznej a realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. 

(maj/ bar/ lm/)