Ulga termomodernizacyjna po raz pierwszy została wprowadzona w rozliczeniu rocznym za 2020 rok. Od tamtego czasu stanowi jedno z narzędzi, które wspierają właścicieli budynków jednorodzinnych w procesie poprawy efektywności energetycznej. W jej ramach podatnicy mogą odliczyć część wydatków poniesionych na modernizację swoich domów. Ta ma z założenia zmniejszyć zużycie energii i poprawić komfort życia.
Ulga termomodernizacyjna jest dostępna dla osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Warto podkreślić, że ta preferencja dotyczy tylko zakończonych budynków, co oznacza, że domy w budowie nie mogą być nią objęte. Ulga przysługuje właścicielom zarówno budynków wolnostojących, jak i tych w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, pod warunkiem że spełniają one warunki określone w ustawie Prawo budowlane.
Jak wskazuje podatnik.info - portal podatkowy, ulga jest również dostępna dla podatników, którzy rozliczają się na podstawie skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu ewidencjonowanego. Należy pamiętać, że odliczenie obejmuje tylko koszty związane z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych w domach jednorodzinnych.
Podstawą skorzystania z ulgi jest poniesienie wydatków na materiały budowlane, urządzenia oraz usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego budynków. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. lista materiałów i urządzeń, które kwalifikują się do odliczenia, jest dość obszerna.
Odliczeniu podlegają materiały budowlane wykorzystywane do poprawy efektywności energetycznej budynków. Należą do nich między innymi:
Ulga obejmuje również szereg urządzeń, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej. Podatnicy najczęściej decydują się na montaż pomp ciepła. To urządzenia przeznaczone do wykorzystania energii z otoczenia. Są jednym z najskuteczniejszych źródeł odnawialnej energii do ogrzewania budynków. Dużą popularnością w dalszym ciągu cieszą się kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne. Umożliwiają pozyskiwanie energii ze słońca do podgrzewania wody użytkowej lub produkcji energii elektrycznej. Można również odpisać inwestycję w nowoczesne kotły, które dzięki swojej efektywności energetycznej powodują zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła oraz ogrzewania budynku.
W ramach ulgi termomodernizacyjnej można również odliczyć wydatki na systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, wykorzystywane w systemach grzewczych zbiorniki na gaz lub olej, a także przyłącza do sieci ciepłowniczej lub gazowej.
Oprócz wydatków na materiały i urządzenia ulga obejmuje również koszty związane z usługami, które są niezbędne do przeprowadzenia termomodernizacji. Wśród nich znajduje się audyt energetyczny budynku. Powinien być on przeprowadzony przed rozpoczęciem inwestycji w celu określenia aktualnego stanu efektywności energetycznej budynku oraz wskazania obszarów wymagających poprawy. Ponadto możliwe jest odliczenie kosztów związanych z wykonaniem dokumentacji projektowej, niezbędnej do realizacji prac związanych z termomodernizacją. Kolejną usługą objętą ulgą jest wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, polegająca na wymianie starych okien i drzwi na nowoczesne, które charakteryzują się lepszymi parametrami izolacyjnymi. Odliczeniu podlegają również koszty związane z montażem nowych instalacji grzewczych, w tym instalacji opartych na odnawialnych źródłach energii, takich jak pompy ciepła czy kotły gazowe. Finalnie możliwe jest również odliczenie wydatków związanych z uruchomieniem i regulacją urządzeń grzewczych oraz przeprowadzeniem analizy spalin, co zapewnia ich wysoką efektywność.
Nie wszystkie wydatki poniesione w związku z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego będą mogły zostać odliczone. Wykluczone są te, które zostały sfinansowane ze środków publicznych. Wymienić tu trzeba chociażby dotacje z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska czy wojewódzkich funduszy ochrony środowiska. Ponadto jeśli podatnik otrzymał zwrot tych wydatków, nie będzie mógł ich uwzględnić w ramach ulgi. Nie będą się też kwalifikować inwestycje zaliczone do kosztów firmowych lub odliczone w ramach innych ulg podatkowych.
Aby skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, należy wykonać odliczenie w rocznym zeznaniu podatkowym PIT. W przypadku osób fizycznych jest to PIT-36, PIT-36L, PIT-37 lub PIT-28, w zależności od formy opodatkowania. Warto pamiętać, że odliczenie obejmuje tylko te wydatki, które zostały poniesione w danym roku podatkowym, a w przypadku, gdy koszty termomodernizacji przekraczają dochód, nadwyżkę można odliczyć w kolejnych latach, ale nie dłużej niż przez 6 lat. Wsparciem w poprawnym wypełnieniu wszystkich formularzy jest darmowy program do rozliczania pit.