Przyjmujący uchodźców otrzymają świadczenia, a Ukraińcy jednorazowo 300 zł

Sejm uchwalił ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jednym głosem Sejm przyjął poprawkę Senatu, który usunął z projektu ustawy o pomocy dla uchodźców przepisy o tzw. bezkarności urzędniczej. W sobotę wieczorem ustawę podpisał prezydent Andrzej Duda, a następnie została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw.

W sobotę wieczorem w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Przepisy, regulujące m.in. kwestie związane z legalnością pobytu ukraińskich uchodźców w Polsce, a także udzielaną im pomocą, weszły w życie.

Nowe przepisy weszły w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i obowiązują, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.

PESEL i legalność pobytu

Ustawa gwarantuje legalność pobytu obywatelom Ukrainy, a także ich małżonkom niemającym obywatelstwa ukraińskiego, którzy wjechali z Ukrainy do Polski od początku rosyjskiej inwazji.

Pobyt ukraińskich uchodźców w naszym kraju będzie uznawany za legalny przez 18 miesięcy. Legalny będzie także pobyt dzieci urodzonych już w Polsce przez Ukrainki, które uciekły przed wojną.

Zgodnie z ustawą po upływie 9 miesięcy uchodźcy, których pobyt uznano za legalny, mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy na okres 3 lat.

Na mocy specustawy uchodźcy z Ukrainy mogą m.in. otrzymać numer PESEL i założyć Profil Zaufany. O nadanie numeru PESEL uchodźcy mogą wnioskować w dowolnym organie wykonawczym gminy.

Uchodźcy mogą także podjąć w Polsce pracę i uzyskać dostęp do opieki zdrowotnej. Uczniowie i studenci mogą kontynuować naukę w polskich szkołach i uczelniach.

300 zł dla każdego uchodźcy, świadczenia dla Polaków

Uchodźcom z Ukrainy przysługiwać też będzie pomoc finansowa. Zgodnie z ustawą dostaną oni jednorazowo 300 zł na osobę.

Regulacja umożliwi też wypłatę świadczeń tym, którzy zapewnią wyżywienie i zakwaterowanie obywatelom Ukrainy. Osoby te otrzymają wsparcie w kwocie 40 zł dziennie na osobę przez dwa miesiące, co daje w sumie około 2400 zł na osobę (1200 zł miesięcznie).

Dotyczy to jedynie sytuacji, w których uchodźców przyjęto na podstawie umowy podpisanej z gminą.

W uzasadnianych przypadkach świadczenie może być przedłużone

Co z osobami, które przybyły przed wojną?

Większość przepisów ustawy nie dotyczy Ukraińców, którzy przebywali w Polsce legalnie przed wojną. Terminy ważności ich wiz krajowych i zezwoleń na pobyt czasowy, które upłynęłyby w czasie wojny, zostaną jednak na jej mocy wydłużone do końca roku.

Terminy przypadające po 24 lutego m.in. ważności kart pobytu czy polskich dokumentów tożsamości obywateli Ukrainy zostaną wydłużone o 18 miesięcy. Przez 18 miesięcy będzie też uznawany za legalny pobyt obywatela Ukrainy, jeśli w czasie wojny straciłby możliwość przebywania w Polsce na podstawie np. wizy Schengen lub w ramach ruchu bezwizowego.

Bez "bezkarności" urzędników

Sejm uchwalił ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w środę; w nocy z piątku na sobotę Senat przyjął w sumie 60 poprawek do ustawy; kilkanaście z nich przyjął w sobotę rano Sejm.

Warto wspomnieć, że Sejm przyjął też poprawkę Senatu, który usunął z projektu ustawy o pomocy dla uchodźców przepisy o tzw. bezkarności urzędniczej. PiS-owi zabrakło jednego głosu, by poprawka przeszła.

Jak podaje Rzeczpospolita, zapisy te spotkały się z powszechną krytyką, ponieważ według opozycji  ich przyjęcie uniemożliwiłoby pociągnięcie do odpowiedzialności urzędników organizujących np. nieudane zakupy w początkowym okresie pandemii koronawirusa, takie jak maseczki bez atestu czy niedziałające respiratory, lub  za organizację wyborów kopertowych, które w rezultacie się nie odbyły, a które pochłonęły 70 mln zł z budżetu państwa.

W sobotę wieczorem ustawę podpisał prezydent Andrzej Duda, a następnie została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw.