Problem z podręcznikami dla mniejszości narodowych i etnicznych

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministerstwa Edukacji Narodowej o wyjaśnienie problemu braków w zaopatrzeniu w podręczniki i inne materiały edukacyjne dla mniejszości narodowych i etnicznych. "Obecny system ich wydawania nie stwarza dogodnych warunków do zapewnienia niezbędnych potrzeb edukacyjnych" – apeluje rzecznik.  

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Adam Krzywoń przyznaje, że skargi przedstawicieli mniejszości narodowych dotyczące podręczników szkolnych są znane od lat. 

Problem wielokrotnie poruszano również podczas posiedzeń Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych i Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu. 

„Prowadzi to do wniosku, że obecny system wydawania podręczników oraz innych materiałów edukacyjnych do nauczania języków mniejszości narodowych i etnicznych, języka regionalnego oraz innych przedmiotów służących zachowaniu tożsamości mniejszości nie stwarza dogodnych warunków umożliwiających zapewnienie niezbędnych potrzeb edukacyjnych mniejszości” – zauważa RPO

Zgodnie z europejską kartą języków regionalnych lub mniejszościowych Polska jest zobowiązana do udostępniania oświaty w językach mniejszościowych i języku regionalnym na poziomach przedszkolnym, podstawowym i średnim oraz do podjęcia kroków w celu zapewnienia nauczania historii i kultury, której odpowiada dany język. 

- Aby nauczanie języków mniejszościowych oraz nauka w tych językach w ogóle były możliwe, państwo musi zabezpieczyć niezbędne środki finansowe na ten cel oraz zapewnić odpowiednią kadrę pedagogiczną i pomoce naukowe, na co  wskazano w pkt 87 Raportu wyjaśniającego do Karty - zauważa Adam Krzywoń 

Jak zaznacza zastępca RPO, w pkt. 160 czwartej opinii Komitetu doradczego ds. Konwencji Ramowej o ochronie mniejszości narodowych w sprawie Polski, „(…) opracowywanie materiałów do nauczania i uczenia się języków mniejszościowych stanowi obowiązek władz i nie powinno zależeć od inicjatywy stowarzyszeń mniejszościowych oraz ich możliwości finansowych w zakresie opłacania kosztów z góry”.

Znalazło to odzwierciedlenie w Rezolucji CM/ResCMN (2020) 12 Rady Europy z 21 listopada 2020 r. w sprawie realizacji przez Polskę Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych. Podkreśla ona konieczność wdrożenia działań w celu przyjęcia większej odpowiedzialności za wydanie nowych materiałów edukacyjnych.

RPO zwrócił się do MEN o wyjaśnienia  powyższej sprawie. 

(mo/)