Budynek po byłym Sądzie Rejonowym jest teraz siedzibą dwóch wydziałów Starostwa Powiatowego w Kartuzach oraz Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego. Ten zabytkowy obiekt uroczyście dziś otwarto. Przeszedł gruntowną modernizację - w środku i na zewnątrz. Jego projekt powstał m.in. na podstawie starych rycin i pocztówek z początku XX wieku.

Wielu gości przybyło dziś na otwarcie zmodernizowanego budynku po Sądzie Rejonowym w Kartuzach. Jak podkreślano - historia zatoczyła koło. Przed wojną obiekt był bowiem siedzibą Starostwa Powiatowego - najpierw pruskiego, a potem polskiego. 

"Ocaliliśmy ten budynek od zapomnienia"

Dziś w Starostwie Powiatowym w Kartuzach pracuje ponad 200 urzędników. Starosta Bogdan Łapa podkreślał, że skala potrzeb jest duża. Dlatego niezbędna była nowa siedziba m.in. dwóch wydziałów - budownictwa i geodezji.

- Tylko w Wydziałach Budownictwa pracują dziś 32 osoby. Powiat kartuski jest powiatem rozwojowym, inwestycyjnym, wydajemy tutaj tysiące pozwoleń na budowę - powiedział. - W Wydziale Geodezji pracuje 38 osób. W tym budynku znajdzie zatrudnienie około 80 urzędników. To zadanie poprawia pracę wydziałów, które do tej pory znajdowały się w wynajętych obiektach, a także poprawi jakość usługi dla mieszkańców powiatu kartuskiego. Realizacja tej inwestycji jest na tyle ważna, że będzie tutaj działał także Państwowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Obiekt odtworzono na podstawie starych rycin i pocztówek. Jak podkreślał starosta to kolejny budynek w Kartuzach, po dworcu kolejowym, którego projekt przebudowy oparto na archiwalnych widokówkach i tego typu materiałach. 

- Można powiedzieć, że ocaliliśmy ten budynek od zapomnienia. Jest on wiernym odtworzeniem pocztówek z 1905 roku, które były emitowane wówczas w młodym mieście Kartuzy - zaznaczył Bogdan Łapa. - Ten obiekt napawa nas dumą, a dla miasta przywołuje charakter Kartuz z początku XX wieku.

Wiceminister Marcin Horała podkreślał, że obiekt ten będzie ważny także dla mieszkańców. 

- Aby wszystko odbywało się szybko, sprawnie i przyjaźnie, musi się to odbywać w godnych warunkach. Teraz mieszkańcy będą mogli mieć poczucie, że ten urząd jest dla nich. To także miejsce pracy urzędników, od których zależy wiele ważnych rzeczy. Budynek ten nadał blask także Kartuzom, ten fragment przestrzeni miejskiej pięknieje - powiedział. 

Co się zmieniło?

Budynek został przebudowany i wyremontowany tak, by zyskał swój historyczny wygląd - jak z 1905 roku. Inwestycję wykonała wyłoniona w przetargu firma Elwoz ze Szklanej za kwotę blisko 14 mln zł. 

Na inwestycję pozyskano dofinansowanie w kwocie 8 mln zł z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.

Wyremontowano elewację wraz z odtworzeniem brakujących elementów detalu architektonicznego. Pojawiły się sterczyny i kule na szczytach w elewacji frontowej. Wymieniona została stolarka okienna, wyremontowana więźba dachowa, a pokrycie dachowe na bryle głównej wymienione na historyczne ceramiczne.

Kompleksowo wyremontowano także wnętrza, wymieniono wszystkie instalacje. Budynek także w środku zyskał wygląd jak z początku XX wieku. Na ścianach odnowionych korytarzy zawisły plansze m.in. z historią tego obiektu. 

Jaka jest historia budynku?

W 1895 r. od Emilii Fohr wydzierżawiony został grunt wraz z budynkiem z przeznaczeniem na siedzibę starostwa. Nieruchomość składała się z dwóch działek położnych przy Bergstrasse (obecnie ul. 3 Maja). Od roku 1907 należała ona do powiatu kartuskiego.

Nie zachowały się żadne dokumenty ani fotografie, z których wynikałoby, jak wyglądał pierwotny budynek. Najwcześniejsze zdjęcia i pocztówki przedstawiają budynek po rozbudowie. Na przełomie XIX i XX wieku budynek rozbudowano. Z pocztówek z lat 1904 - 1908 wiemy, ze istniały wówczas dwa połączone ze sobą budynki o odmiennej stylistyce, formie i bryle. 

Dwa wejścia na fasadzie od strony ulicy Kościuszki świadczą, że w tej części mieściło się mieszkanie służbowe starosty (zapewne pomieszczenia z balkonem i wykuszem). Stalowa, secesyjna oranżeria we wschodniej elewacji budynku najprawdopodobniej należała do do mieszkania innego wysokiego urzędnika. 

[FOTORELACJA]27985[/FOTORELACJA]

W latach 30. XX w. zmodernizowano fasadę i wnętrza budynku przy ul. 3 Maja, likwidując opaski i naczółki okien, pozostawiając jedynie prosty gzyms międzykondygnacyjny. Poszerzono również wejście, które otrzymało proste obramienie z czerwonego lastryka, przez co budynek nabrał cech modnego wówczas funkcjonalnego modernizmu.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego urzędowało tu ośmiu starostów. Pierwszym być mec. Emil Sobiecki, a ostatnim Jan Belina, którego kadencję zakończył wybuch drugiej wojny światowej.

Po roku 1945 mieściły się tu Prezydia Miejskiej oraz Powiatowej Rady Narodowej, potem, na początku lat 80-tych XX w., był tu również Urząd Stanu Cywilnego, a w części Bank Spółdzielczy.

W latach osiemdziesiątych XX wnętrza przebudowano i dostosowano do potrzeb Sądu Rejonowego, który wrócił w roku 1986 do Kartuz z Kościerzyny. Od 2020 r. Sąd Rejonowy funkcjonuje w nowym obiekcie przy ul. Kościuszki 1.

W czerwcu pierwsi klienci

Zebrani na uroczystości goście, m.in. marszałek Mieczysław Struk, wojewoda Dariusz Drelich, burmistrzowie i wójtowie gmin z powiatu, starostowie zaprzyjaźnionych powiatów, gratulowali udanej modernizacji obiektu. 

Aktualnie trwa "przeprowadzka" wydziałów do nowego obiektu. Przewiduje się, że pierwsi klienci zostaną przyjęci na początku czerwca.