Raport o skali przemocy domowej. Powiat kartuski w niechlubnej czołówce

Przemoc domowa wciąż pozostaje poważnym problemem w naszym regionie. Dotyczy on także kaszubskich gmin, co pokazuje raport Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Jego autor podkreśla, że wciąż żywe są stereotypy utrudniające walkę z przemocą.

Samorząd Województwa Pomorskiego przedstawił raport na temat sytuacji osób doznających przemocy domowej w naszym regionie. Jak zaznaczono, dane zawarte w dokumencie pozwalają lepiej zrozumieć ogrom skali przemocy występującej w domach, nieraz tych obok nas.

(...) Raport przygotował dr Mateusz Rutkowski z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Badanie objęło wszystkie 123 gminy województwa pomorskiego. Dane były zbierane anonimowo, głównie na podstawie informacji z Niebieskich Kart. Dzięki temu powstał pełniejszy obraz zjawiska przemocy domowej w naszym regionie i jego zróżnicowania (...) - podkreśla samorząd województwa. 

Autor dokumentu zaznaczył, że wciąż żywe są stereotypy utrudniające walkę z przemocą.

(...) Często usprawiedliwia się akty przemocy wobec kobiet lub bagatelizuje je. Z drugiej strony, mężczyźni doświadczający przemocy ze strony kobiet nierzadko spotykają się z drwinami i brakiem zrozumienia, co sprawia, że rzadziej zgłaszają swoje doświadczenia. Raport pomaga przełamywać te krzywdzące przekonania (...) - pisze UMWP. 

Dane zawarte w raporcie pokazują, że ofiarami przemocy najczęściej są kobiety (63,4 proc.), a stosującymi przemoc wobec drugiej osoby są mężczyźni (86,6 proc.). Patrząc na relacje między ofiarą, a sprawcą, osobą krzywdzącą najczęściej jest: żona, partnerka, mąż, partner (2754 przypadki); matka, ojciec, rodzice (542 przypadki); córka, syn (239 przypadków).

Skalę zjawiska obrazuje ilość procedur "Niebieskiej Karty" (to procedura interwencyjna mająca na celu ochronę osób doznających przemocy domowej - przyp. red.) w naszym regionie.

Najwięcej procedur wszczęto w Gdańsku (932 - 18,5 proc. wszystkich procedur wszczętych w województwie), ale wysoko w tym zestawieniu znajduje się powiat kartuski. Tutaj wszczęto 323 procedury "Niebieskiej Karty" w 2023 roku. To plasuje powiat na 4. miejscu w województwie. 

(...) Sama liczba wszczętych procedur „Niebieskie Karty” jest wskaźnikiem, który w istocie niewiele mówi o sytuacji osób zamieszkujących daną jednostkę terytorialną. Może natomiast świadczyć o sytuacji społecznej rozumianej jako poziom wrażliwości i reagowania na zjawisko przemocy czy o skuteczności interwencji podejmowanych przez służby uprawnione do wszczęcia opisywanej procedury. W każdym z tych przypadków, wnioski należy wysnuwać ostrożnie i traktować je bardziej jako poszlaki do dalszej eksploracji niż gotowe tezy (...) - podkreśla autor raportu. 

Jak podkreśla samorząd województwa, przemocą nazwa się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę sił (fizycznych, psychicznych czy też ekonomicznych), które naruszają prawa i dobra osobiste drugiej osoby, a celem jest podporządkowanie i kontrola ofiary. Z raportu wynika, że w naszym regionie najczęściej zgłaszana była przemoc psychiczna (3663), potem fizyczna (2989), a następnie: uszkodzenia ciała (1333), inne formy przemocy (1286), przemoc ekonomiczna (644), przemoc seksualna (194), a najrzadziej – zaniedbanie (143). Trzeba podkreślić, że różne rodzaje przemocy często występują jednocześnie. Dotyczy to ponad 85 proc. przypadków.

Raport opisuje również typowy profil osoby, która doświadcza przemocy, najczęściej psychicznej. To zwykle osoba: w wieku produkcyjnym, pracująca i finansowo samodzielna, mieszkająca z partnerem/partnerką i dziećmi, w dobrym stanie zdrowia. Ten opis pokazuje, że przemoc może dotyczyć także osób i rodzin, które z zewnątrz wydają się „normalnie” funkcjonować.

Warto pamiętać, że osoby doświadczające przemocy domowej mogą zgłosić się na policję lub do prokuratury, gdzie wszczynane są odpowiednie procedury prawne, w tym procedura Niebieskiej Karty.

Pomoc oferują również ośrodki pomocy społecznej, centra interwencji kryzysowej oraz powiatowe centra pomocy rodzinie, które zapewniają wsparcie psychologiczne, prawne i socjalne.

Całodobową, anonimową pomoc można uzyskać także za pośrednictwem ogólnopolskich telefonów zaufania i organizacji pozarządowych specjalizujących się w pomocy ofiarom przemocy domowej.

• Feminoteka tel. 888 88 33 88
• Niebieska Linia tel. 800 120 002
• Informator dla osób uwikłanych w przemoc w rodzinie