Nowe rezerwaty przyrody na terenie pow. kartuskiego. Trwają konsultacje

Z okazji stulecia Lasów Państwowych w całej Polsce ma powstać sto nowych rezerwatów przyrody. Na Pomorzu trwają konsultacje w sprawie 24 takich miejsc. W powiecie kartuskim planowany jest nowy rezerwat w Lasach Mirachowskich oraz w okolicach Przyjaźni. 

- Dziś, gdy nasz kraj jest niemal w 1/3 pokryty lasami, oczekiwania Polek i Polaków, którzy obserwują zmiany klimatu, koncentrują się na zwiększeniu ochrony lasów. W odpowiedzi na te oczekiwania leśnicy chcą zaproponować powołanie stu nowych rezerwatów przyrody - podkreślał Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Po analizie walorów przyrodniczych polskich lasów zaproponowano w sumie ponad 200 propozycji w całej Polsce. Na Pomorzu zgłoszono 27 wniosków o wyznaczenie takich miejsc, zaakceptowano 24.

Jak podkreślają Lasy Państwowe - chcą działać transparentnie. Dlatego listę planowanych rezerwatów ogłoszono w internecie.

Warto dodać, że rezerwaty przyrody wyznaczają regionalni dyrektorzy ochrony środowiska. Odbywa się to na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody. Obecnie w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku trwają prace nad przygotowaniem projektów zarządzeń wyznaczających poszczególne rezerwaty.

W powiecie kartuskim planowane są dwa nowe rezerwaty. Każdy może zgłosić swoje uwagi lub opinię co do tych miejsc.

Rezerwat Przyjaźń

Powstać ma w gminie Żukowo, na terenie leśnictwa Otomino w Nadleśnictwie Kolbudy. Jego celem ma być zachowanie ekosystemów i krajobrazu doliny niewielkiego cieku: lasów łęgowych, grądowych i źródlisk. Jego powierzchnia to 18,68 ha. 

Jak czytamy:

Rezerwat obejmuje fragment doliny niewielkiego cieku głęboko wciętej w utwory dennomorenowe. Dno doliny nawiązuje do podgórskich potoków – jest wąskie, kręte i wysłane kamieniami. Deniwelacje pomiędzy krawędzią doliny i jej dnem osiągają ok. 25 m. Na terenie rezerwatu dominują zbiorowiska leśne. Największą powierzchnię zajmuje wielogatunkowy las dębowo-grabowy Stellario-Carpinetum zróżnicowany pod względem lokalno-siedliskowym. Miejscami, na najniższych terasach doliny występuje łęg jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum (w podzespole źródliskowym z Cardamine amara) i łęg wiązowo-jesionowy Ficario-Ulmetum minoris. Flora rezerwatu liczy około 350 gatunków roślin naczyniowych. Jej bogactwo odzwierciedla zróżnicowanie siedlisk na tym niewielkim obszarze. Dominują gatunki leśne, zaroślowe i łąkowe, ale znaczną grupę stanowią rośliny ruderalne. Grupa gatunków cennych – rzadkich, zagrożonych oraz objętych ochroną gatunkową liczy kilkanaście gatunków, m. in. tojad pstry Aconitum varigatum, świerząbek orzęsiony Chaerophyllum hirsutum, wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, jarząb szwedzki Sorbus intermedia, dzwonek szerokolistny Campanula latifolia.

Rezerwat Dolina Mirachowskiej Strugi

Celem ochrony jest zachowanie młodoglacjalnego krajobrazu z przełomem rzeki Mirachowskiej Strugi wraz z szatą roślinną porastającą brzegi jej doliny i bogactwem gatunkowym fauny bezkręgowej. Powstać ma w gm. Kartuzy, w leśnictwie Mirachowo. 

Rezerwat obejmuje część doliny rzeki Mirachowskiej Strugi na jej przełomowym odcinku o górskim charakterze, wcinającą się w powierzchnię przylegającej do niej wysoczyzny na głębokość nawet 20 m.

Pozostała część doliny na tym odcinku, leżąca poza granicami rezerwatu, znajduje się w lasach prywatnych, na bezleśnych gruntach prywatnych zajętych między innymi przez agroturystykę, a także na gruntach Skarbu Państwa w postaci drogi powiatowej nr 1419G. Agroturystyka zajmuje lewą, zachodnią terasę Strugi. Wokół budynku znajduje się kilka starych stawów rybnych.

Na tej wysokości Mirachowska Struga płynie spokojniej, w przeszłości była w tym miejscu regulowana. Na cieku wybudowano urządzenie hydrotechniczne typu mnich, celem regulacji wody w stawach. Urządzenie zdaje się być w dalszym ciągu sprawne i użytkowane. Znajdują się tu również 2 kładki umożliwiające przemieszczanie się z jednego brzegu na drugi.

Poniżej piętrzenia Struga płynie już wartko i tworzy liczne zakola, miejscami znacząco podcinając brzegi. Mirachowska Struga na przedmiotowym odcinku zasilana jest licznymi wysiękami. W dolnych częściach doliny wykształciły się fitocenozy charakterystyczne dla poziomego ruchu wody w postaci mozaiki łęgów i olsów. Wyższe partie stromych zboczy doliny porastają niewielkie płaty kwaśnej buczyny. 

Otoczenie rezerwatu charakteryzuje się znacznymi deniwelacjami terenu. Na wschód od rezerwatu rozpościera się pofałdowany krajobraz młodoglacjalny, przekształcony jeszcze w niewielkim stopniu, zajęty głównie przez pola uprawne i nieliczne gospodarstwa(...).  Rezerwat nie posiada aktualnej dokumentacji przyrodniczej, ale jego powołanie planowano przeszło 20 lat temu i w 2004 r. ukazała się publikacja pod redakcją Mateusza Ciechanowskiego, Wiesława Fałtynowicza i Sławomira Zielińskiego pt.: Przyroda projektowanego rezerwatu „Dolina Mirachowskiej Strugi” na Pojezierzu Kaszubskim. W dokumentacji znajduje się znaczny opis walorów przyrodniczych i krajobrazowych tworzonego rezerwatu przyrody. Na obszarze objętym badaniami (nieco większym niż aktualne granice rezerwatu) wykazano występowanie 363 taksonów, w tym 16 gatunków prawnie chronionych oraz zagrożonych wyginięciem w skali kraju, w tym np.: Dactylorhiza maculata, czy Listera ovata. Ponadto szczegółowo opisane zostały niektóre grupy zwierząt bezkręgowych, wśród których również wykazano gatunki cenne. Odłowy kręgowców wodnych przeprowadzone na 3 odcinkach Mirachowskiej Strugi wykazały łącznie 210 gatunków ryb i minogów należących do 12 gatunków reprezentujących 10 rodzin. Na przedmiotowym obszarze prowadzone były również badania płazów i gadów. Łącznie w latach 1997-2004 stwierdzono 7 gatunków płazów i 4 gatunki gadów (traszkę zwyczajną, kumaka nizinnego, ropuchę szarą, żabę moczarową, żaba jeziorkowa, żaba trawna, padalca, jaszczurkę zwinkę, jaszczurkę żyworodną i żmiję zygzakowatą). Rezerwat stanowi również ostoję różnorodnej ornitofauny. Wśród 41 gatunków ptaków korzystających z rezerwatu i jego najbliższego otoczenia, 22 objęte są ochroną ścisłą, zaś dwa (słonka i derkacz) umieszczone zostały na polskiej czerwonej liście kręgowców, w kategorii o nieokreślonym zagrożeniu – DD (Głowaciński 2002). Na uwagę zasługują obserwacje pliszki górskiej, uważanej za nieliczną w nizinnej części kraju. Na przedmiotowym terenie stwierdzono 24 gatunki ssaków (26% krajowej teriofauny), w tym na podstawie odłowów 13 gatunków Micromammalia. Wśród stwierdzonych na terenie rezerwatu ssaków, ścisłej ochronie podlegają: kret, ryjówka aksamitna, ryjówka malutka, rzęsorek rzeczek, rzęsorek mniejszy, nocek rudy, mroczek późny, karlik większy, karlik malutki, borowiec wielki i wiewiórka.

Jak przesłać uwagi?

W sprawie rezerwatu Przyjaźń swoje uwagi można wysłać do 30 września, a w sprawie Doliny Mirachowskiej Strugi do 4 października. 

Należy uzupełnić tabelę z uwagami i przesłać na adres: e-mail: [email protected] lub na adres pocztowy: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku, ul. Chmielna 54/57, 80-748 Gdańsk.

Po zakończeniu konsultacji RDOŚ przeanalizuje uwagi i opinie oraz odniesie się do nich w raporcie, który opublikuje na swojej stronie.

Tabela uwag do pobrania na stronie RDOŚ w Gdańsku.