Czy znasz leśne kwiaty? Sprawdź, które kwitną w naszych lasach

W lasach liściastych zakwitają kobierce kwiatów. Wczesnowiosenne rośliny barwią leśne runo na biało, zielono, niebiesko. Wśród nich są: ziarnopołon wiosenny, zawilec gajowy czy przylaszczka pospolita. Czy wiesz jak wyglądają?

Wycieczka do lasu o tej porze roku jest prawdziwą ucztą dla zmysłów. Nasz wzrok raczą wielokolorowe dywany leśnych kwiatów. Czy znasz najpopularniejsze gatunki, które można zaobserwować w lasach Nadleśnictwa Kartuzy?

h3. Zawilec gajowy

Zawilce stanowią charakterystyczną, wiosenną ozdobę lasów. Białe, pojawiające się wczesną wiosną kwiaty zawilca gajowego sprawiają, że podłoże lasu wygląda jak przysypane śniegiem. Trudno pomylić tę niewielką bylinę z jakimkolwiek innym gatunkiem. Zawilec gajowy jest najpospolitszym z rodzimych wczesnowiosennych kwiatów. Kwitnie niemal w każdym, nawet niewielkim i zagospodarowanym lesie lub parku, tworząc niekiedy zwarte, rozległe kobierce.

Na szczycie pędu nadziemnego, na długiej szypułce wyrastającej z okółka liści podkwiatostanowych, rozwija się tylko jeden kwiat (rzadko dwa), składający się zwykle z 6, rzadziej z 7 lub 8 listków okwiatu. Od wewnątrz listki są białe, od zewnątrz często różowawe. Mają kształt owalno-wydłużony i są nagie. Na wypukłym dnie kwiatowym wyrastają liczne słupki i żółte pręciki.

Zawilec gajowy rośnie na stanowiskach zacienionych i lekko wilgotnych. Zasiedla głównie lasy liściaste oraz mieszane. Ze względu na to, że występuje w Polsce pospolicie, nie jest konieczna jego ochrona.

Zawilec gajowy był znany jako roślina trująca i lecznicza w starożytności. Świeże rośliny lub sok z nich stosowano do "wyciągania pęcherzy", przy bólu zębów, chorobach reumatycznych, do oczyszczania ran oraz w leczeniu zapalenia oskrzeli. Kłącza ze względu na ostry smak były żute w celu "oczyszczenia głowy".

h3. Zawilec żółty

Pomiędzy kwitnącymi na biało zawilcami gajowymi często można spotkać ich kuzyna, wyróżniającego się żółtą barwą. To zawilec żółty, który nie pokrywa jednak tak szerokich powierzchni jak zawilec gajowy.

Zawilec żółty to bylina należąca do rodziny jaskrowatych. Kwitnie od marca do maja. Z okółka liści szczytowych wystają dwa, rzadziej jeden żółty kwiat. Płatki, w liczbie 5-6, od spodu słabo owłosione. Posiada liczne słupki i pręciki.

p=.

Występuje w stanie dzikim w całej niemal Europie oraz na Zakaukaziu w Azji. W Polsce pospolita na całym niżu, ale występuje rzadziej od zawilca gajowego. Jest typową rośliną żyznych wilgotnych lasów liściastych i mieszanych. Rośnie na glebie gliniastej, bogatej w próchnicę. Roślina ta jest pospolita i nie ma konieczności prowadzenia dla niej działań ochronnych.

h3. Przylaszczka pospolita

Powszechna w całym kraju dzięki ścisłej ochronie gatunkowej przylaszczka to jeden z najwcześniej pojawiających się kwiatów. Rozkwita na niebiesko wczesną wiosną, zasiedla żyzne lasy nizinne. Jej ścisła ochrona gatunkowa przestała obowiązywać w Polsce w 2014 roku.

Z krótkiego i walcowatego kłącza wytworzonego przez przylaszczkę płytko pod ziemią wyrastają długoogonkowe liście. Niebiesko-fioletowe kwiaty o średnicy 15?30 mm pojawiają się wczesną wiosną zanim rozwiną się liście na szypułkach wysokości 10 cm. Czasem mają barwę różową, rzadziej białą. Wewnątrz znajdują się żółtawe słupki i białe pręciki.

Przylaszczki preferują stanowiska cieniste i półcieniste, świeże do suchych. Rosną w żyznych lasach liściastych ? buczynach, grądach i świetlistych dąbrowach. Jest to roślina trująca w przypadku spożycia większej jej ilości, podobnie jak inne gatunki z rodziny jaskrowatych.

h3. Ziarnopłon wiosenny

Zarnopłon - jaskier wiosenny również należy najwcześniejszych zwiastunów wiosny. W Polsce ? gatunek rodzimy, pospolicie występujący na terenie całego kraju, głównie na żyznych, wilgotnych łąkach i miedzach, nad brzegami potoków i źródeł oraz w cieniu liściastych zagajników i zarośli, gdzie tworzy gęste kobierce. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie jako roślina okrywowa pod drzewami. Jego walorem jest fakt, że zakwita bardzo wcześnie i podobnie jak w środowisku naturalnym może rosnąć w cieniu, gdyż większość jego cyklu życiowego przebiega wczesną wiosną, zanim drzewa rozwiną liście.

Jego łodyga pokryta jest skrętoległymi liśćmi osadzonymi na długich ogonkach. Szerokie, jajowato-sercowe blaszki charakteryzują się z wierzchu wyraźnym połyskiem. Pojedyncze, jaskrawożółte, gwiaździste kwiaty wyrastają na wydłużonych szypułkach.

Ziele ziarnopłonu ma pewne własności lecznicze i dawniej było używane w medycynie ludowej. Zawiera garbniki, alkaloidy i duże ilości witaminy Zbiera się je przy bezdeszczowej pogodzie i suszy w miejscu zacienionym. Dawniej zielem ziarnopłonu leczono hemoroidy i brodawki.

(oprac. na podst. materiałów dostarczonych przed Nadleśnictwo Kartuzy)