Pierwsze informacje o leśnictwie Dzierżążno pochodzą z przełomu XVIII i XIX w. Dziś w lasach leśnictwa dominują sosny, buki i świerki, znajduje się tu rezerwat ?Stare Modrzewie? z 200-letnimi okazami drzew. Las ?pamięta? też tragiczne zdarzenia ? w czasie II wojny światowej rozstrzelano nieopodal Kalisk 329 mieszkańców powiatu, miejsce zbrodni upamiętnia dziś pomnik na leśnej polanie.

Pierwsza wzmianka o osadzie Dzierżążno pochodzi z 1215 r. Od XIV w. aż do początku zaboru pruskiego miejscowość należała do żukowskich norbertanek.

h3. Historia leśnictwa

Pierwsze informacje o leśnictwie, a właściwie Podleśnictwie Dzierżążno, zostały odnotowane na mapie Schröttera sporządzonej w latach 1796-1802. Zapisano na niej ?Sereesen oder Dzierszążno? oraz ?UF? czyli Unterförsterei (podleśnictwo). Podleśnictwo to należało wówczas do kartuskiego objazdu leśnego z siedzibą w Jodłownie. Podleśniczy mieszkał na zachodnim skraju wioski, zaś grunty służbowe, należące do podleśnictwa, usytuowane były przy drodze prowadzącej do Kartuz oraz przy północnym brzegu Jeziora Dzierżąskiego.

W tym okresie w drzewostanach należących do podleśnictwa dominowały sosny. Prawdopodobnie właśnie z Dzierżążna pochodziło 95 sosen zakupionych przez kartuzów od norbertanek żukowskich na przebudowę dachu kościoła kartuskiego w 1735 r. W 1818 r. obchód Dzierżążno wcielono do leśnego rewiru Kartuzy. Po zlikwidowaniu tego rewiru na początku lat trzydziestych XIX w. obchód ten włączono do rewiru Jodłowno.

W 1868 r. Leśnictwo Dzierżążno przyłączono do nowo utworzonego Nadleśnictwa Kartuzy. W latach osiemdziesiątych XIX w. siedzibę leśnictwa przeniesiono około 1,5 km na północ Dzierżążna (obecnie jest to osada Sitno). Znajdowała się ona w tym miejscu aż do 1955 r., kiedy leśnictwo Dzierżążno zlikwidowano i przyłączono je do Leśnictwa Kiełpino. Ponownie Leśnictwo Dzierżążno utworzono 1 lipca 1988 r. Zbudowano również nową leśniczówkę, którą usytuowano znacznie bliżej Kartuz ? obok szpitala w Dzierżążnie. Leśniczym został Eugeniusz Gransicki, pełnił on tę funkcję aż do przejścia na emeryturę w 2004 r. Obecnie leśniczym Leśnictwa Dzierżążno jest Bogdan Kobiela.

Z Leśnictwem Dzierżążno nierozerwalnie związane było również Leśnictwo Kiełpino, utworzone w 1945 r. Jego pierwszym leśniczym został Ignacy Werechowski, długoletni przedwojenny pracownik Nadleśnictwa Kartuzy. Siedzibę leśnictwa usytuowano na Burchardztwie. W roku 1958 leśniczym został Włodzimierz Pierożnikow ? uczestnik bitwy o Anglię. Najdłużej, bo aż 33 lata, funkcję leśniczego pełnił Antoni Kulas. Po jego odejściu na emeryturę (w 2006 r.) leśnictwo zlikwidowano, a jego powierzchnię przyłączono do leśnictw Dzierżążno i Dąbrowa. Od stycznia 2018 r. dotychczasowe Leśnictwo Dąbrowa zmieniło nazwę na Leśnictwo Kiełpino, włączono do niego też część leśnictwa Dzierżążno.

h3. ?Stare Modrzewie? i okazałe sosny

Leśnictwo Dzierżążno zajmuje najbardziej wysuniętą na wschód część Nadleśnictwa Kartuzy. Na ponad 70 proc. powierzchni leśnictwa występują siedliska lasu mieszanego świeżego. W skład rosnących tu drzewostanów wchodzą oprócz sosny ? buki i świerki, a jako domieszki występują: dąb, modrzew i grab. Cechą wyróżniającą leśnictwo jest obecność aż 34 najlepszych jakościowo drzew zarejestrowanych jako drzewa mateczne. Znajdują się wśród nich 24 sosny pospolite i 10 modrzewi europejskich. Taka liczba drzew matecznych oraz znaczna powierzchnia drzewostanów nasiennych świadczy o dobrych cechach występujących tu drzewostanów, zwłaszcza sosnowych. Wyodrębniono tu swoisty fenotyp sosny kartusko-kolbudzkiej, przystosowany do lokalnych warunków. Plantację tej sosny założono w Leśnictwie Przewóz.

W Leśnictwie Dzierżążno znajduje się najstarszy w nadleśnictwie 180-letni drzewostan świerkowy. Ponadto, w południowej części leśnictwa można podziwiać niewielki rezerwat przyrody ?Stare Modrzewie?. Utworzono go w 1972 r. w celu ochrony i zachowania fragmentu lasu mieszanego o naturalnych cechach, z pojedynczymi okazami 200-letniego modrzewia europejskiego. Najbardziej okazały ma ponad 4 m obwodu. Więcej o rezerwacie pisaliśmy TUTAJ.

h3. Echa przeszłości

Mówiąc o Leśnictwie Dzierżążno nie można zapomnieć o historii Kaszubów. W lesie, niedaleko wsi Kaliska, znajduje się pomnik rozstrzelanych tu jesienią 1939 r. 329 mieszkańców powiatu kartuskiego. Do dziś przy pomniku odbywają się uroczystości patriotyczne.

Swoją historię ma również obecny szpital rehabilitacyjny. W jego miejscu w 1941 roku rósł 100-letni wówczas drzewostan sosnowy. Niemcy rozpoczęli tam budowę baraków szpitalnych dla żołnierzy. Po zakończeniu wojny szpital przejął szwedzki Czerwony Krzyż i wyposażył w sprzęt medyczny. Od 1952 r. mieściło się tam prewentorium dla dzieci, później szpital przeciwgruźliczy, a obecnie szpital rehabilitacyjny.

(materiał nadesłany przez Nadleśnictwo Kartuzy)