Operator żurawi to osoba, która zdobyła uprawnienia potwierdzane przez Urząd Dozoru Technicznego lub Transportowy Dozór Techniczny. Tylko zdanie egzaminu poświadcza możliwość pracy na żurawiu. To bardzo istotne ze względu na odpowiedzialność, która ciąży na takim specjaliście. Jego zadaniem jest bezpieczny transport zróżnicowanych ładunków w obrębie placu budowy lub innego miejsca, w którym korzysta się z takiej maszyny.
Najchętniej wybierane są kursy operatora żurawia wieżowego. Żuraw wieżowy powszechnie jest określany jako dźwig. Korzysta się także z innych urządzeń. Co ważne, ich obsługa się różni, dlatego uprawnienia operatora żurawi wieżowych nie wystarczą, by korzystać z innych maszyn tego typu. Zgodnie z aktualnymi przepisami wyróżnia się następujące rodzaje żurawi:
Nie jest to jednak takie proste — wyróżnia się na przykład takie rodzaje żurawi wieżowych jak z wysięgnikiem wodzakowym czy wychylnym. Wyróżnia się też żurawie przejezdne i stacjonarne. Uprawnienia często są ze sobą łączone — na przykład operator żurawi wieżowych może operować także żurawiami szynowymi.
Praca polega na przenoszeniu załadunków o dużej wadze i rozmiarach przy pomocy specjalnego kontrolera. Na przykład w kabinie żurawi wieżowych znajduje się fotel, po którego obu stronach umieszczone są joysticki i przyciski. Sterowanie wymaga dużej precyzji i ostrożności. Bardzo istotne jest zachowanie bezpieczeństwa. Ładunki są ciężkie i duże, dlatego nawet nieznaczne wychylenie w którąś stronę może spowodować wypadek. Podobnie sama praca na wysokości wymaga dużej rozwagi, ponieważ taki upadek może być tragiczny w skutkach.
Jedynym sposobem, by uzyskać uprawnienia operatora żurawi wieżowych lub innych jest odpowiedni kurs operatora żurawi, a następnie egzamin państwowy. Program kursu obejmuje zajęcia teoretyczne i część praktyczną. W tym czasie kandydaci zapoznają się z mechanizmem działania tych urządzeń i opanowują sposoby sterowania, a także rozwiązywania najczęściej spotykanych problemów. Po zakończeniu kursu nie otrzymuje się certyfikatu, ponieważ samo jego przejście nie wystarczy do pracy na takim stanowisku. Kluczowy jest tutaj egzamin zdawany przed Urzędem Dozoru Technicznego lub Transportowym Dozorem Technicznym. On także obejmuje część teoretyczną i praktyczną.
Kurs operatora żurawi wieżowych lub innych wymaga odpowiednich cech kandydata. Musi być osobą pełnoletnią. Niezbędna będzie także znajomość języka polskiego na poziomie komunikatywnym.
Kluczowe jest to, by kurs operatora żurawia był prowadzony z należytą starannością. Tylko w ten sposób można zdobyć wiedzę, która umożliwi zdanie egzaminu. W CT Szkolenia, gdańskiej firmie organizującej kursy z zakresu obsługi urządzeń transportu bliskiego, strategię prowadzenia szkoleń ułożyli dawni inspektorzy TDT. Lektorzy w przejrzysty sposób tłumaczą zagadnienia teoretyczne, a instruktorzy dzielą się własnym doświadczeniem. Dzięki temu zdanie egzaminu jest znacznie prostsze.
Kurs operatora żurawi wieżowych jest najbardziej oblegany, choć inne także są opłacalne — na przykład ze względu na ich niszowość. Niezależnie od tego, praca na żurawiu jest dobrą ścieżką zawodową. Łatwo jest znaleźć zatrudnienie w tej branży — kwalifikacje te są bardzo cenione podczas różnych inwestycji. Często przedsiębiorcy sami oferują pracownikom przejście takiego kursu na koszt firmy, ponieważ daje to możliwości rozwoju przedsiębiorstwa i ułatwia dzielenie obowiązków. Pensje są w tej branży bardzo różne. Mediana wynosi 4950 złotych brutto. Wypłata co drugiego operatora żurawia wynosi od 4060 do 6410 złotych. Kurs pozwala więc na dobre zarobki i stabilne zatrudnienie w prężnie rozwijającym się sektorze gospodarki.