Coraz więcej skarg na strefy płatnego parkowania. Konieczna zmiana przepisów?

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich zwrócił się do ministra infrastruktury o rozważenie zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych. To wynik napływających coraz częściej skarg na funkcjonowanie stref płatnego parkowania. 

Zastępca RPO wskazał na systemowe problemy z funkcjonowaniem stref płatnego parkowania oraz śródmiejskich stref płatnego parkowania. 

Napływające do biura RPO skargi dotyczą przede wszystkim wysokości i nieproporcjonalności opłat dodatkowych za parkowanie. Jak wskazuje rzecznik, wysokość opłaty dodatkowej za jedno naruszenie przekracza możliwości finansowe emerytów, studentów i osób o niskich dochodach. 

Innym problemem, na jaki zwraca uwagę rzecznik jest brak bieżącego powiadamiania o opłatach dodatkowych. 

„Takie działania naruszają art. 2 Konstytucji RP, który stanowi o demokratycznym państwie prawnym, a więc państwie zapewniającym pewność prawna i zaufanie obywateli do władz publicznych. Opóźnione - 3 - powiadomienia uniemożliwiają skuteczne skorzystanie z procedur odwoławczych, co dodatkowo podważa zasadę dobrej administracji” – argumentuje Stanisław Trociuk 

Konieczność zmiany przepisów zastępca RPO upatruje również w wykluczeniu cyfrowemu osób starszych, które nie są w stanie skorzystać z technologii służących do opłacenia parkowania. 

Rzecznik zwrócił też uwagę na nieproporcjonalne żądania danych osobowych, które pojawiają się we wnioskach o umorzenie opłat dodatkowych. Chodzi o konieczność przedstawienia wyciągów bankowych za okres 12 miesięcy, co zdaniem rzecznika budzi wątpliwości w świetle zasady minimalizacji danych. 

„W kontekście kar za parkowanie obecny system opiera się wyłącznie na odpowiedzialności obiektywnej: kara jest nakładana automatycznie za brak opłaty, bez możliwości analizy przyczyn naruszenia czy sytuacji sprawcy” – dodaje rzecznik 

W ocenie rzecznika, obecny system kar budzi wątpliwości godzące w wartości konstytucyjne, takie jak: zasada demokratycznego państwa prawa, zasada proporcjonalności czy indywidualizacja odpowiedzialności. 

W związku z powyższymi zarzutami, Rzecznik Praw Obywatelskich zaproponował następujące zmiany w prawie:

- Zmiana art. 13f ust. 1 ustawy o drogach publicznych w celu ustalenia maksymalnej wysokości opłaty dodatkowej proporcjonalnej do opłaty za parkowanie oraz uwzględniającej sytuację materialną zobowiązanego

- Wprowadzenie mechanizmu różnicowania opłat dodatkowych dla grup w trudnej sytuacji finansowej, takich jak emeryci, studenci czy osoby z niepełnosprawnościami, na wzór ulg w innych należnościach publicznoprawnych

- Dodanie do art. 13f ustawy o drogach publicznych obowiązku niezwłocznego powiadomienia właściciela pojazdu o nałożeniu opłaty dodatkowej

- Wprowadzenie ogólnokrajowego, przejrzystego systemu umożliwiającego bieżące sprawdzanie statusu opłat dodatkowych

- Dodanie do ustawy o drogach publicznych przepisu umożliwiającego wniesienie odwołania od opłaty dodatkowej w terminie 14 dni od powiadomienia, z - 9 - uwzględnieniem okoliczności łagodzących

- Utworzenie uproszczonej procedury administracyjnej do rozpatrywania odwołań od opłat dodatkowych

- Ograniczenie żądań danych osobowych w postępowaniach o umorzenie opłat dodatkowych

- Zapewnienie dostępności dla osób wykluczonych cyfrowo

- Wprowadzenie możliwości rozłożenia opłaty dodatkowej na raty wprost na podstawie ustawy o drogach publicznych.

(mo/)