Bieg przedawnienia, a egzekucja na podstawie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego

Przeciwko panu Januszowi, na wniosek banku, na podstawie tytułu egzekucyjnego (BTE) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 1 lipca 2012 r. w związku z udzielonym mu kredytem, toczyło się postępowanie egzekucyjne od dnia 1 września 2012 r. W czerwcu 2014 r., wierzyciel zawarł umowę przelewu egzekwowanej wierzytelności na rzecz cesjonariusza ? funduszu sekurytyzacyjnego tzn. firmy windykacyjnej skupującej wierzytelności. W związku z powyższym, skoro nowy wierzyciel nie dysponował tytułem wykonawczym przeciwko dłużnikowi, postępowanie egzekucyjne musiało zostać umorzone do czasu uzyskania przez nowego wierzyciela tytułu przeciwko panu Januszowi. 1 sierpnia 2016 r. fundusz sekurytyzacyjny złożył pozew do sądu przeciwko panu Januszowi o zasądzenie wierzytelności nabytej od cedenta (banku). Czy w analizowanej sytuacji sąd powinien uwzględnić powództwo cesjonariusza, czy może, w świetle obowiązujących przepisów prawa, powództwo powinno zostać oddalone wobec przedawnienia przedmiotowego roszczenia?

Na wstępie należy wskazać, że zarzutu przedawnienia sąd nie bierze pod uwagę z urzędu, co oznacza, że pozwany (p. Janusz) musi taki zarzut podnieść w toku postępowania sądowego. Wówczas dopiero sąd będzie rozpatrywał, czy przedawnienie nastąpiło, czy też taka sytuacja nie miała miejsca.

Odnosząc się do samej kwestii przedawnienia, do czerwca 2016 r. odpowiedź na zadane pytanie byłaby jednoznaczna ? roszczenie nie przedawniło się, albowiem termin przedawnienia wynosi 3 lata (dla roszczeń związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a takim roszczeniem jest roszczenie banku z tytułu niespłaconego kredytu). Termin przedawnienia biegnie od dnia wymagalności roszczenia (kredytu), a więc faktycznie od dnia wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank.

Ponieważ bank (zbywca wierzytelności) uzyskał przeciwko p. Januszowi klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny, a następnie na jego podstawie prowadził egzekucję, podjął wszelkie konieczne działania, które miały doprowadzić do odzyskania wierzytelności. A działania te spowodowały przerwanie biegu terminu przedawnienia (pierwszą czynnością przerywającą bieg terminu przedawnienia było wystąpienie do sądu o zaopatrzenie w klauzulę wykonalności Bankowego Tytułu Egzekucyjnego, drugą było skierowanie sprawy do komornika, co ponownie przerwało bieg terminu przedawnienia).

Ciekawa sytuacja ? z prawnego punktu widzenia ? pojawiła się na tle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r., w świetle której "Nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.)".

Przedmiotowe orzeczenie oznacza tyle, że ten kto nabył wierzytelność od banku, a sam nie jest bankiem (w sytuacji, gdy bank prowadził egzekucję na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego) nie może powoływać się, że nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia. W opisanym przeze mnie przypadku oznacza to, że wierzytelność w stosunku do pana Janusza przedawniła się. Skoro bowiem bank uzyskał klauzulę wykonalności na BTE w dniu 1 lipca 2012 r., co oznacza że kredyt był już wypowiedziany i w całości wymagalny, a roszczenie takie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia jego wymagalności, zaś nabywca wierzytelności (fundusz sekurytyzacyjny) pozew złożył 1 sierpnia 2016 r. (czyli po ponad 4 latach od wypowiedzenia umowy kredytowej), to roszczenie należy uznać za przedawnione, a powództwo winno zostać oddalone przy zgłoszeniu przez p. Janusza zarzutu przedawnienia.

Pamiętać jednak należy, że orzecznictwo Sądu Najwyższego nie stanowi źródła prawa, a orzeczenia Sądu Najwyższego i dokonana w nich wykładnia prawa są wiążące dla sądów powszechnych tylko w konkretnych sprawach, w których zostały wydane (por. art. 39820 k.p.c.). Niemniej nie budzi jednak wątpliwości, że orzeczenia Sądu Najwyższego stanowią wytyczne stosowania prawa i mają ogromny wpływ na kształtowanie praktyki orzeczniczej przez Sądy powszechne.

Z drugiej jednak strony należy też mieć na uwadze, że przytoczone orzeczenie Sądu Najwyższego jest ? w mojej ocenie - dość kontrowersyjne i nie wykluczone, że Sądy powszechne będą orzekać odmiennie. Ponadto niewykluczone, że za jakiś czas Sąd Najwyższy wyda inne orzeczenie/odmienne orzeczenie, w którym uzna, że jednak prowadzenie egzekucji przez bank na podstawie BTE przerywa bieg przedawnienia także w sytuacji zbycia wierzytelności na rzecz innego podmiotu, który nie jest bankiem.

*Dariusz Budnik
adwokat*

p=. *Kancelarie Adwokackie:
Adwokat Dariusz Budnik
Adwokat Anna Zamojska
83 ? 300 Kartuzy, ul. 3 Maja 11/2
Tel. 58 736 66 77*
"http://adwokaci-bz.pl":http://adwokaci-bz.pl