Kaszubski pokłon feretronów na ważnej liście. "Spektakularne zjawisko i religijne przeżycie"

Tradycja pielgrzymowania na Kalwarię Wejherowską oraz pokłon feretronów wpisano na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Starał się o to sąsiedni powiat wejherowski. Zwyczaj pokłonu lub też "tańca" feretronów znany jest na Kaszubach od wieków i wciąż żywy - także m.in. podczas pielgrzymek do sianowskiego sanktuarium.

Tworzona od 2013 roku lista, licząca już 93 pozycje, to spis przejawów żywego dziedzictwa niematerialnego z terenu Polski.

- To sposób na ochronę i promocję polskich tradycji, przekazów ustnych, zwyczajów, obrzędów czy wiedzy związanej z rzemiosłem. Decyzję o wpisie podejmuje minister kultury i dziedzictwa narodowego na wniosek grup, wspólnot i organizacji pozarządowych, czyli Depozytariuszy danego elementu dziedzictwa, na podstawie rekomendacji Rady ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego - informuje Narodowy Instytut Dziedzictwa. 

O wpisanie na tę listę pokłonu feretronów podczas pielgrzymek na Kalwarię Wejherowską starał się sąsiedni powiat wejherowski. Stworzono m.in. stronę internetową dedykowaną tej inicjatywie: https://poklonferetronow.pl/, odbywały się spotkania, konsultacje, stworzono różne publikacje. 

Wczoraj kaszubski pokłon feretronów oficjalnie wpisano na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO

- Kalwaria Wejherowska, od XVIII wieku uznawana za Duchową Stolicę Kaszub, stanowi serce katolickiego życia religijnego w północnej części Pomorza Gdańskiego. W tym malowniczym miejscu, wykreowany w ruchu pielgrzymkowym na Kalwarię Wejherowską, praktykowany jest widowiskowy obrzęd pokłonu feretronów. To zjawisko nie tylko spektakularne pod względem widowiskowym, lecz przede wszystkim głębokie religijno-kulturowe przeżycie - brzmi opis tego zwyczaju. 

Centralnym elementem tych pielgrzymek jest tradycja pokłonu feretronów. Jak czytamy:

 Pokłony te, stanowiące wyraz oddania czci Bogu, są nie tylko symbolicznym aktem wiary, lecz także ukazują jedność i tożsamość społeczności kaszubskiej. Wykonywane przez grupy obraźniczek i obraźników, pokłony są precyzyjnie przygotowane i wykonane z szacunkiem, niosąc ze sobą głęboką symbolikę chrześcijańską. Główne gesty podczas pokłonu feretronów to znak krzyża oraz pokłon, które są powszechnie stosowane przez wszystkie grupy obraźników. Jednak każda z tych grup wypracowuje również swoje własne, charakterystyczne dla siebie ruchy.

Stroje obraźniczek, zdobione kaszubskim haftem, oraz muzyka orkiestry podkreślają uroczysty charakter tego rytuału. Różnice w pokłonach z poszczególnych parafii dodają koloru i różnorodności temu wyjątkowemu obrzędowi, jednocześnie podkreślając bogactwo tradycji kaszubskiej.

Pokłon feretronów na Kalwarię Wejherowską to nie tylko widowiskowy obrzęd, lecz przede wszystkim wyraz wiary, jedności społeczności i kontynuacji bogatej tradycji kaszubskiej. Ta duchowa podróż, przesiąknięta modlitwą i wspólnotą, pozostaje niezapomnianym doświadczeniem dla wszystkich jej uczestników.

Niezwykły "taniec" lub inaczej "pokłon" często widoczny jest podczas pielgrzymek i odpustów, także podczas dorocznego odpustu w Sanktuarium Matki Boskiej Sianowskiej Królowej Kaszub. 

 Zwyczaj ten wciąż budzi żywe zainteresowanie.

Z krajową listą niematerialnego dziedzictwa kulturowego można zapoznać się tutaj. Znajdują się na niej również inne kaszubskie tradycje i zwyczaje, m.in. tradycja kolędowania w gm. Sierakowice czy hafciarstwo kaszubskie szkoły żukowskiej.